معرفی کتاب حماسه در ادبیات انقلاب اسلامی ایران
کتاب حماسه در ادبیات انقلاب اسلامی ایران ، در چهار فصل این ادبیات را از دوران مشروطه تا دوران دفاع مقدس از جنبههای مختلفی مانند زمینههای تاریخی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و همچنین فرم و محتوای آثار نظم و نثر این حوزه بررسی کرده است. از آنجایی که تاکنون کتاب جامعی دربارهی ادبیات پایداری در ایران نگاشتنه نشده است؛ این اثر میتواند مرجع خوبی برای علاقمندان و متخصصان باشد.
با مطالعاتی که انجام شده در راستای ادبیات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس کارهای ارزندهای صورت گرفته اما راجع به حماسه و حماسی بودن این افتخاراتی که رزمندگان و در کنار آنان شاعران و نویسندگان آفریدهاند، اثری اینگونه مستقل که هم شعر شاعران و هم نثر نویسندگان و دل نوشتههای شهیدان (وصیتنامه) را دربرداشته باشد، وجود ندارد. در این اثر ، کمی از دریای بینهایت شور و هیجان حماسه سرایی را از دوران مشروطه با افت و خیزهای زبانی که داشته است، مرحله به مرحله مورد بررسی قرار گرفته تا به خلق حماسهی بیکران هشت سال دفاع مقدس که نابترین و شیرینترین رشادتها را جوانان این مرز و بوم از خود به یادگار گذاشتهاند با قلم فرسایی شاعران و نویسندگان بررسی شود و اثبات نماید که این جنگ و دفاع مقدس خلق حماسهای در ردیف حماسهی شاهنامهی فردوسی بوده، با این تفاوت که خلاق آن اثر (شاهنامه) فردوسی بزرگ و این اثر (دفاع مقدس) رهبر کبیر انقلاب اسلامی روح الله خمینی (ره) است. عناصر خلاق اثر فردوسی، اساطیر و پهلوانان نامی، اما اثر بزرگ خلق شدهی خمینی کبیر، دفاع مقدس و جوانان پرشور و انقلابی این مرز و بوم بوده است.
ادبیات دفاع مقدس به مجموعهی نوشتهها و سرودههایی گفته میشود که درونمایه و موضوع آنها، به مسائل هشت سال دفاع مقدس و پیامدها و تبعات آن باز میگردد و در نگاهی وسیعتر میتوان طیفی گستردهتر و جغرافیایی فراختر برای این عنوان تصور کرد و با تکیه بر ویژگی «مقدس بودن» که قلمرو «الهی و دینی» برای این نوشتهها و سرودهها تداعی میکند. نکتهی بسیار مهم در تحلیل ادبیات دفاع مقدس -به ویژه شعر دفاع مقدس- این است که شاخصهها و ویژگیهایی را در این ادبیات میتوان مطرح کرد که ادبیات این دوره را از ادبیات گذشته متمایز و متفاوت میسازد. با توجه به این توضیحات، از نظرگاه سبکی (اندیشه، زبان و عناصر ادبی)، شعر دفاع مقدس خود، دارای «هویت و استقلال» است. از جمله اشعار سیاسی، انقلابی و ایدئولوژیکی است که گروهی از شاعران بر ضد تجاوز صدام بعثی از خود به جای گذاشتهاند. ویژگی عمدهی اینگونه از شعرهای دفاع مقدس در «عملگرایی» آن نهفته و نیازمند بحث و بررسی مستقل است.