برگزاری خوانش ادبی متون کهن از دیوان پروین اعتصامی

خوانش ادبی متون کهن از دیوان پروین اعتصامی، با حضور جناب آقای محمدهادی زاهدی، مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی، پنجشنبه، 29 اردیبهشت 1401 در دفتر استاد زاهدی برگزار شد.

آنچه در ادامه می‌آید گزیده ای از خواش اشعار و توضیحات استاد زاهدی در این نشست ادبی می‌باشد.

پروین آخرین قصیده‌سرای معاصر است. مقدمه‌ی ملک الشعرای بهار بهترین ملاک سنجش بانوپروین است. ویژگی منحصر به فرد پروین مادرانگی در اشعار است. وسعت اندیشه و توجه به اشعار وی نمودهای مادرانه را در شعرش نمایان می سازد. بانویی که خود مادر شدن را تجربه نکرد ولی در دیوانش حس مادری را نثار فرزندان میهن نمود. بسامد کلمات مادر، پیرزن، کودک یتیم، جوجه و مادر و بسیار داستانهای دیگر نگاه مادرانه را یدک می کشد در شعر او قابل توجه است.
شعر آشیان ویران: ...برچید بساط مادری را/ فرزند مگر نداشت صیاد؟
نگاه مادرانه‌ی پروین شامل فرزندان، میهن، محیط زیست و همه‌ی موجودات در هستی است. مادرانه بودن پروین را به احساسات محض نمی‌کشاند، هر چند توجه و تاکید وی به بایستگیهای یک زن و تربیت مردان بزرگ ، حکیم بودن وی را می رساند:
اگر فلاطن و سقراط، بوده‌اند بزرگ
بزرگ بوده پرستار خردی ایشان
بگاهوارهٔ مادر، بکودکی بس خفت
سپس بمکتب حکمت، حکیم شد لقمان
همیشه دختر امروز، مادر فرداست
ز مادرست میسر، بزرگی پسران...
شعر تعلیمی این بانوی حکیم سرشار از مطالب آموزنده و عمیق است:
هرکه با پاک‌دلان، صبح و مسایی دارد
دلش از پرتو اسرار، صفایی دارد
زهد با نیّت پاک است، نه با جامۀ پاک
ای بس آلوده، که پاکیزه ردایی دارد
و توجه به گوهر وقت که غنیمت بزرگی است:
مور، هرگز به درِ قصر سلیمان نرود
تا که در لانۀ خود، برگ و نوایی دارد
گهر وقت، بدین خیرگی از دست مده
آخر این دُرّ گران‌مایه بهایی دارد
فرّخ آن شاخک نورُسته که در باغ وجود
وقت رُستن، هوس نشو و نمایی دارد
صرف باطل نکند عمر گرامی، پروین
آن‌که چون پیر خرد، راهنمایی دارد