جادو درادبیات فارسی

نویسنده:  محمدحسين محمدي
نشریه: دانشکده ادبیات و علوم انسانی (تهران)
شماره : تابستان و پاييز 1383 , دوره  54-55 , شماره  171-170 ; صفحه 53 تا صفحه 61.

در مقاله حاضر به بررسي جادو در برخي از آيين هاي كهن بشري پرداخته شده است. سپس برخي از مظاهر جادو را مورد نظر قرار داده و بخشي از مضامين مربوط به آن را كه در برخي از متون در ادبيات فارسي به كار رفته است، آورده شده است؛ نكته مهم آن است كه بررسي جادو و مظاهر آن و دانستن نكات ادبي به كارگرفته شده درباره جادو براي فهمِ بخشي از مشكلات ادبي مندرج در متون نظم و نثر فارسي لازم و بايسته است.

جادو و مظاهر آن در ادبیات فارسی جایگاه ویژه ای دارند؛ از این رو دراین مقاله به بررسی منشا جادو مضامین به کار رفته در آن پرداخته شده است. در مقدمه به تلقی اسطوره ها و آیین های ابتدایی بشر از جادو اشاره شده که دیدگاه بهتری از این مضامین در ادب فارسی داشته است. سحر و جادو صورت تکامل نیافته و اولیه علم است؛ با این تفاوت که عالم با شناختن قوانین طبیعی در پدیده ها تصرف می کند اما ساحر می داند که علت و معلولی هست.