کتاب تأملات و مجادلات ( مقالاتی در باب هنر و ادبیات ) اثر فیودور داستایوفسکی ترجمه ی عبدالمجید احمدی
داستایفسکی یقیناً یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین نویسندگان تاریخ ادبیات جهان محسوب می شود. شاهکارهای ادبی او از پرخواننده ترین آثار ادبی جهان است، اما معدوداند کسانی که داستایفسکی روزنامه نگار و منتقد را نیز بشناساند. مقالات و نقدهای او کمتر ترجمه شده است و از همین روی، توجه کمتری را به خود جلب کرده است. در کنار ترجمه ی آثار، کتاب های فراوانی در نقد آثار و شخصیت های داستانی داستایفسکی نیز نوشته اند، که در بیشتر موارد داستایفسکی و افکارش را به شکل اغراق آمیزی پیچیده جلوه داده اند و نویسندگان این کتاب ها گمانه زنی های خود را با استفاده از ثقیل ترین و گنگ ترین واژه ها و عبارات در قالب افکار و ایده های او به خورد خواننده داده اند. در حالی که خود داستایفسکی در مقالات و نقدهای متعددش افکار و عقایدش را به زبانی به مراتب ساده تر و شفاف تر تبیین کرده است.
پنج مقاله ذکر شده در کتاب چکیده ای است از منظومه ی فکری داستایفسکی که با « سلسله مقالاتی در باب ادبیات روس» در شماره ی اول مجله ی ورمیا کلید خورد و درشماره های بعدی تا پایان سال 1861 چهارمقاله ی دیگر نیز منتشر شد.
داستایفسکی در این پنج مقاله تصویر روشنی از جهان بینی هنری و ادبی خود ارائه می دهد. زبان روزنامه نگاری او ساده، پراحساس و آتشین است. شور و حرارت در سط سطر این مقالات موج می زند. در عین حال نویسنده از چهارچوب منطق و عدالت خارج نمی شود. شاید در نگاه اول، لحن نویسنده در نقد منتقدان ادبی دیگر کمی تند به نظر برسد، اما در فضای روسیه آن روز، این امری کاملاً طبیعی بود. بسیاری از مسائل مطرح شده در این مقالات از جمله روح روسی، تقابل و تعامل روسیه و غرب، اسلام گرایی و غرب گرایی، اصالت و رسالت هنر و ادبیات و آموزش و پرورش پس از گذشت صدوشصت سال همچنان مسئله ی روز جامعه، سیاست و فرهنگ روسیه هستند.
