کتاب جای پای سال ها مجموعه مقالات (1) نوشته جلال خالقی مطلق به کوشش مهناز مقدسی – هومن عباسپور نگاشته شده است. این کتاب بیست مقاله درباره شاهنامه، ادب فارسی، تاریخ و فرهنگ ایران می باشد. 
کتاب جای پای سال ها مجموعه مقالات (1) اولین مجلد از مجموعه مقالات استاد دکتر جلال خالقی مطلق است. این کتاب شامل مقالاتی است که طی سال ها در نشریات و دانشنامه ها منتشر شده و گردآورندگان این مجموعه افتخار داشتند که آن ها را یکجا منتشر کنند. انتخاب و دسته بندی و ترتیب مقاله ها برای هر مجلد به انتخاب خود استاد بوده است، با این هدف که تنوعی از مقالات شاهنامه پژوهی، نسخه شناسی و ادب پژوهی درهر مجلد قرار گیرد. مقالات این مجموعه ها با اصل آن ها در مواردی تفاوت دارد؛ زیرا استاد مقالاتی را که سال ها از انتشارشان گذشته بود برای چاپ جدید اصلاح و ویرایش کردند و گردآورندگان نیز، با اجازه و راهنمایی ایشان، صورت ویراسته را  اصلاح کردند.
مقالات آغازین کتاب جای پای سال ها مجموعه مقالات (1) در معرفی و شناخت آثار و روایت هایی است که امروز بسیاری اشان را در دست نداریم، ولی ردپایی از آن ها در شاهنامه و دیگرمنابع کهن یافت می شود؛ گویی استاد می خواهد پازلی را بچیند که بیشتر قطعه های آن گم شده است و یکی از نتایج تحقیق او این است که درمی یابیم فردوسی شاهنامه را براساس منابع شفاهی نسروده است. مقالات دیگر این مجموعه سیری است در ادبیات فارسی، و در شناخت فرهنگ و تاریخ و شاعران و ادیبان بزرگ ایران زمین. آنچه خواننده از این کتاب به دست می آورد، افزون بر دانش و آگاهی، آموختن روش تحقیق سالم و علمی است. 
گزیده ای از کتاب
منیژه و ویس
منیژه و ویس در چند صفت با یکدیگر شریک اند: بی پروایی، اراده، خودآگاهی، غرور، زودرنجی، فداکاری، وفاداری. در ویس همچنین صفت رشک بسیار قوی است که در منیژه، به سبب نداشتن رقیب نشانی از آن نیست. برخی از این صفات در دیگر زنان مشهور شاهنامه چون فرانک، رودابه، سیندخت، تهمینه، گردآفرید، سودابه، فریگیس، جریره، کتایون، همای، گردیه و شیرین نیز هست و به ویژه رودابه، تهمینه، سودابه، کتایون و گردیه به منیژه و ویس نزدیک ترند. همچنین شیرین نظامی را نیز باید در زمره این زنان به شمار آورد.
منیژه، مانند تهمینه و سودابه، چنان بی پروا و درعین حال خودآگاه است که در ابرازعشق خود به مرد مورد علاقه اش پیشدستی می کند. همان گونه که تهمینه پروایی ندارد که نیم شب به خوابگاه رستم رود و به مردی که هنوز میان آن ها دیداری روی نداده ابراز عشق کند، و یا سودابه بی پروا ناپسری خود، سیاوخش را به شبستان خود می خواند و به او ابراز عشق می کند، منیژه نیز در جشنگاه خود به محض آنکه برای نخستین بار بیژن را از دور می بیند، بی پروا دایه خود را به نزد بیژن می فرستد و او را به پیش خود دعوت می کند:
چن  آن  خوب چهره  ز  خیمه  به  راه         بدید  آن  سَهی قدِ   پهلو سپاه،
به  رخسارگان  چون  سُهیل  یمن               بنفشه  گرفته  دو  برگِ  سمن،
کلاه   جهان پهلوان   بر   سرش               فروزان  ز  دیبای  رومی  برش