دومین چاپ کتاب «جادوی زبان» اثر سیروس شمیسا بهتازگی در ۲۵۰ صفحه و بهای ۱۰۸ هزار تومان توسط نشر قطره منتشر شده است. چاپ نخست این کتاب اواخر تابستان امسال با شمارگان ۵۰۰ نسخه و بهای ۱۰۲ هزار تومان منتشر شده بود.
کتاب «جادوی زبان» هشت فصل به ترتیب با این عناوین دارد: «کلیات»، «بدیع»، «کلمات محتمل الضدین»، «ریشه لغات»، «شعبده بازیهای زبانی»، «تصادفات زبانی»، «خاطره پنهان» و «ناخودآگاه متون».
نویسنده کوشش کرده تا بیان کند که واژه علاوه بر معانی مختلف و داشتن مترادفات و متضادها به لحاظ ظاهر هم مثلاً ابدال و تحریف و قلب و امثال اینها، یک لغت نیست بلکه هالهای از لغات است با اشکال و معانی متفاوت که گاهی درهم پیچیده میشوند و در ذهن مفاهیم عجیب و دور از انتظاری ایجاد میکنند که به این حالت جادوی زبان گفته میشود. در واقع جادوی زبان با ابزار مختلفی که دارد از جمله ایهام تناسب، ایهام تضاد، روابط بینامتنی و… در دل متن حاضر، متن غایب را میسازد که چه بسا عمیقتر از متن بالفعل است.
شمیسا در بخشی از پیشگفتار خود بر این کتاب چنین نوشته است: «حقیقت این است که بسیاری از مطالب این کتاب همراه با نمونههای بیشتر در کتابهای دیگر من هم به نحوی آمده است، لذا چندان به مقدمات نپرداختم یا مطالب را طول و تفصیل ندادم، عمده هدف من این بود که مفهوم کلی جادوی زبان را که باعث ارتباطات متعددی در بین کلمات – چه پنهان و چه آشکار – میشود، توضیح دهم.
متن ادبی متنی است مبتنی بر تداعی معانیهای دور و دراز که با گذشت زمان مقداری از آن تداعیها محو میشود، اما تداعیهای جدیدی به آن افزوده میشود مثل دیوان حافظ یا بوف کور هدایت. اگر خواننده با این مفهوم آشنا شود خود کارکرد جادوی زبان را در متون ادبی، مذهبی و عرفانی اصیل خواهد دید و شواهد متعددی نیز خواهد یافت. بدین ترتیب مقصود من از جادوی زبان این نیست که کلام بزرگان تا چه حد زیبا، ساحر و افسون کننده است و خواننده را محسور زیبایی خود میکند.»