حکیم ابوالقاسم فردوسی طوسی در سال 329 هجری قمری در خراسان چشم به جهان گشود. او شاعر حماسه سرای ایرانی است که تنها و مهم ترین اثر او شاهنامه است. شاهنامه ای که او را به بزرگترین سراینده پارسی گوی ایران تبدیل کرده و باعث شهرت جهانی او شده است. فردوسی را حکیم سخن و حکیم طوس می نامند.
نام کامل او ابوالقاسم حسن منصور بن محمد بن اسحاق شرفشاه بوده است که در روستای باژ از توابع بلوک طابران طوس که در دوران سلطنت سامانیان بوده متولد شده است. او در خانواده ای 6 نفره متولد شد و 3 خواهر تنی داشت.
فردوسی مقدمات کمال و تجثبیل را نزد پدرش و در مکتب خانه های باژ و طوس فرا گرفت و برای ادامه تحصیلاتش به مدرسه ای در طوس رفت. او در سال 370 شروع به نظم در آوردن شاهنامه کرد. در اوایل شروعش دارایی و ثروت قابل توجهی داشت و این باعث  شد برخی از بزرگان خراسان به او در این کار یاری کنند.
ولی به مرور زمان وقتی فردوسی بیشتر شاهنامه را سروده بود، دچار فقط و تنگدستی شد. چرا که به دلیل ثروت زیادش در دوران نوجوانی و جوانی اش فقط وقت خود را صرف مطالعه تاریخ و به دست آوردن علم کرده بود.
فردوسی در سخن گفتن لطیف و پرشور است و این را می توانید از طبع لطیف و روحیه وطن دوستی فردوسی در منظوم شاهنامه به خوبی ببینید. حکیم توس به ایران زمین و افسانه قهرمانان آن عشق می ورزید.
در شعرهای او از هجو، دروغ و تملق خبری نیست. ابوالقاسم فردوسی شاعر اخلاق گرا و فضیلت دوست در ادبیات حماسی ایران است. شاهنامه را نیز می توان اثر حماسی منحصربه فرد در ابیات ایران نامید.
آثار حکیم فردوسی
شاهنامه مهم ترین اثر فردوسی و یکی از بزرگ ترین آثار ادبیات کهن فارسی می باشد. نخستین کتاب نثر فارسی که به عنوان یک اثر مستقل عرضه شد، شاهنامه ای منثور بود. 
شاهنامه او که مهم ترین اثر فردوسی است، نزدیک به پنجاه هزار بیت دارد که مجموعه ای از داستان ها و افسانه های پهلوانان و پادشاهان قدیم ایران است.
فردوسی شاهنامه را در مدت 30 سال نوشت که نشان از اراده او در این زمینه است.
فردوسی در نهایت در سال 416 هجری قمری از دنیا رفت. از دفن فردوسی در قبرستان توس ممانعت شد؛ زیرا در آن زمان دفن مسلمانان شیعه را در این قبرستان ممنوع کرده بودند. سرانجام فردوسی را در حیاط خانه خودش دفن کردند و یکی از حاکمان محلی غزنویان، بنایی در محل مقبره فردوسی ساخت.
در طول زمان این آرامگاه رو به ویرانی می رفت، تا زمان حکومت پهلوی که در طی سال‌های 1307 تا 1313، به دستور رضا شاه پهلوی و توسط انجمن میراث فرهنگی، بنای آرامگاه فردوسی را کامل بازسازی کردند.
در سال 1313 و هم‌زمان با آیین هزاره فردوسی از بنای جدید آرامگاه فردوسی رونمایی شد. در سال 1348، هوشنگ سیحون، معمار برجسته ایرانی، طراحی آرامگاه را تکمیل کرد و شکل امروزی بنای آرامگاه فردوسی، نتیجه طراحی استاد هوشنگ سیحون است.