سامانیافتن منابع و اسناد حوزۀ مطالعاتی ساختواژه با توجه به علاقمندی و تجربۀ دیرین ایرانیان به تقویت و غنیسازی واژگان عمومی و تخصصی زبان فارسی، راه استقلال و تخصصیشدن آن را هموار میکند. از دیگرسو تجارب آموزشهای زبان دوم نشان داده است که واژه در دسترسترین سطح زبان و سهل و آسانترین وسیلۀ شروع ارتباط به زبان دوم است. به بیان دیگر، داشتن دایرۀ وسیع واژگان و آگاهی از چگونگی کاربرد آنها، زبانآموز را در مهارتهای زبانی توانا میکند.
هدف این کتاب، ارائۀ فهرستی نسبتاً جامع از تولیدات علمی حوزۀ ساختواژۀ زبان فارسی اعم از کتاب، پایاننامه و مقاله از سال 1343 تا 1402 است. با تکیه بر چنین اثری میتوان گرایشهای موضوعی پژوهشگران و توزیع این گرایشها را در این حوزه از زبانشناسی ـ یعنی ساختواژۀ فارسی ـ شناسایی و طبقهبندی کرد و با توجه به این دستاورد، به رفع خلأهای پژوهشی و ارتقای این حوزه پرداخت. از دیگر فواید این اثر، احتمال کاهش انجام تحقیقات تکراری است؛ ضمن اینکه چشمانداز پژوهشهای آتی این حوزه را روشن خواهد کرد.
دربارۀ چرایی انتخاب حوزۀ ساختواژۀ فارسی باید گفت با توجه به سابقۀ بیش از یک قرن کار واژهگزینی و گرایش سرهگرایانه بیشتر دستاندرکاران این حوزۀ کاری، سامانمندسازی منابع و متون مربوط به ساختواژۀ فارسی میتواند مددرسان فعالیتها و مطالعات این حوزه باشد.
این کتاب دربرگیرندۀ اطلاعات کتابشناسی مربوط به 432 رساله، 650 مقاله و 360 کتاب در بازۀ زمانی موردنظر است.
موضوعات مربوط به پایاننامه شامل شانزده بخش است: ترکیب، اشتقاق، وندها، فرایندهای واژهسازی، بررسیهای درزمانی و آثار ادبی، زایایی، آموزش و فراگیری زبان، ساختمان اجزای کلام، واژهبست، مطالعۀ تطبیقی ساختواژه، واژه و تکواژ، اصطلاحات زبانشناختی ساختواژه، تأثیر ساختواژه و جامعه، بررسی موردی واژهها، ساختواژۀ کلی. فهرست مربوط به مقالات هم شامل همین پانزده بخش است. در مقالات به موضوع شیوۀ املاء و ساختواژه و برخی موضوعات متفرقۀ دیگر نیز به چشم میخورد. فهرست مربوط به کتابها نیز در موضوعات وند، واژهسازی، ساختواژه، ترکیب و دستور زبان قابل طبقهبندی بودند.
تدوین کتاب جامع ساختواژۀ زبان فارسی که شامل همۀ قواعد ساختواژه و معانی و کاربردهای مرتبط با محصولات فرایندهای ساختواژه باشد، یکی از بروندادهای کاربردی این اثر است که میتواند مرجع کارآمدی برای مؤلفان کتابهای آموزش زبان فارسی، مدرسان زبان فارسی و متولیان واژهسازی و واژهگزینی باشد؛ چراکه این مهم در گرو احاطه و اشراف به مجموعه پژوهشهای انجام شده در این حوزه است.