بهادر باقری دانشیار زبان و ادبیات فارسی و استاد مدعو دانشگاه پکن، سالهاست مشغول آموزش و ترویج زبان و ادبیات فارسی در دانشگاههای آمریکای لاتین و چین است. شیوه آموزش او ویژگیهایی دارد که کارش را از سایر استادان زبان فارسی در خارج از کشور، متمایز میکند.
در ماههای اخیر ویدئوهایی از کلاسهای باقری در شبکههای اجتماعی دیده شده که در آن دانشجویان خارجی وی در حال خواندن شعر یا تصنیفهای فارسی هستند. اجرای بعضی قصههای نظامی، عطار و یا دیگر شعرای بزرگ زبان فارسی به سبک نمایشنامه، از روشهای باقری برای آموزش زبان فارسی به دانشجویان خارجی و آشنا کردن آنها با شعر و ادبیات فارسی است.
به بهانه همین روش تدریس و مرور کارنامه معلمی باقری در حوزه زبان و ادبیات فارسی به دانشجویان خارجی، با وی به گفتگو نشستیم.
مشروح اینگفتگو در ادامه میآید؛
* آقای باقری، در ماههای اخیر ویدئوهایی از شما و دانشجویانتان در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است. ویدئوهایی که در آنها، دانشجویان خارجی شما، شعرها و تصنیفهای فارسی و ایرانی را میخوانند و از علاقهشان به زبان و ادبیات فارسی حرف میزنند. برای شروع گفتگو خودتان را به اختصار معرفی کنید. بعد برسیم به اینکه چه شد به تدریس زبان فارسی در خارج از کشور علاقهمند شدید؟
ابتدا تشکر میکنم که به این موضوع علاقهمند هستید. من بهادر باقری، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات دانشگاه خوارزمی تهران هستم و حدود سی سال است که در این دانشگاه تدریس میکنم. البته از وقتی که دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی بودم، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، مرکزی با عنوان گسترش زبان فارسی در جهان داشت که مأموریتش، آموزش زبان فارسی به خارجیها بود. این مرکز با کمک دانشگاهها، دانشجویان و زبانآموزانی را از کشورهای مختلف دعوت میکردند و برای آنها دورههای دانشافزایی در حوزه زبان و ادبیات فارسی برگزار میکردند.
من از دوران دانشجویی، با این دورهها همکاری داشتم و در آن تدریس میکردم. یک سال هم مسئول یکی از این دورهها بودم و از همان زمان بود که به این موضوع بسیار علاقهمند شدم. احساس کردم که ذوق و ابتکار ویژهای در این زمینه دارم و این کار برایم لذتبخش و دوستداشتنی بود.
* اولین سفر خارجیتان برای آموزش زبان فارسی به کجا بود و چهطور انجام شد؟
در آغازین سالهای استخدامم در دانشگاه خوارزمی، از طرف وزارت علوم، به اوکراین اعزام شدم و دو سال، در چهار دانشگاه کیاف، پایتخت این کشور، تدریس کردم. بعد از اوکراین، احتمالاً به دلیل اینکه وزارت علوم از کارم راضی بود، دوباره مرا به کلمبیا اعزام کردند و تدریس من در دانشگاه ملی کلمبیا، به مدت دو سال ادامه داشت.
چند سال بعد از آن، به من اطلاع دادند که میخواهند در اروگوئه (آمریکای لاتین)، کرسی زبان فارسی را تأسیس کنند و چون من در آمریکای لاتین تجربه داشتم، به اروگوئه اعزام شدم و یک سال هم آنجا بودم؛ اما به دلیل مشکلات ارزی وزارت علوم، کارمان ناتمام ماند و به ایران برگشتم و در کنار تدریس در دانشگاه خوارزمی، دو سال در وزارت علوم، در مرکز همکاریهای علمی بینالمللی، معاون گسترش زبان فارسی در دانشگاههای خارج از کشور بودم؛ یعنی مسئول اعزام استادان به خارج از کشور.
سال ۱۴۰۱ از طرف دانشگاه پکن که بزرگترین دانشگاه چین است و با هزینه این دانشگاه، برای یک دوره سه ساله به چین دعوت شدم. الآن هم سال سوم است که در این دانشگاه، مشغول تدریس زبان و ادبیات فارسی هستم.