کتاب خلاصه شاهنامه فردوسی به مناسبت جشن هزاره فردوسی توسط محمدعلی فروغی تالیف و در سال ۱۳۱۳ خورشیدی منتشر گردید. وی این اثر را در ستایش فردوسی و به منظور آشنایی بیشتر هموطنان ایرانیمان با شاهنامه دانای طوس که به حق هویت و شناسنامه ماست، تالیف کرده است.
شاهنامه فردوسی را باید به حق به عنوان بزرگترین کتاب تاریخ ایران زمین قلمداد نماییم. این اثر است که از نابودی زبان پارسی، ادبیات شیرین ایرانی، هویت آبا و اجدادی و فرهنگ ناب آریاییمان جلوگیری نمود. این اثر هم از حیث کمیت و هم از حیث کیفیت، بزرگترین اثر در ادبیات منظوم پارسی است که آن را باید در شمار یک اثر کلاسیک در سطح ادبیات بینالملل قلمداد کرد.
فردوسی کیست؟
فردوسی در سال ۳۲۹ هجری در دهکده پاژ از توابع طوس در سرزمین بزرگ خراسان دیده به جهان بگشود. در باب زندگی فردوسی اطلاعات کمی در دست است. تنها میدانیم که وی از رسته دهقانان بود و اصل و نسبی آریایی داشت. بنابر اطلاعات محدود و پراکنده، وی فردی ثروتمند بود. اما سی سال زمان صرف نگارش شاهنامه باعث شد تا وی تمام ثروت خویش را از دست داده و در اواخر عمر مستمند گردد. در واقع حکیم طوس تمام دارایی خویش را صرف خدمت به زبان و فرهنگ ایرانی نمود. وی فردی دانشمند و عالم بود. مشهور است که با زبان پهلوی آشنایی داشت و مسلط بر روایتهای مربوط به ایران باستان بود. از همین روی با شوق و ذوقی شگفتانگیز، عمر خویش را صرف به نظم کشیدن داستانهای اساطیری و حماسی ایرانی کرد.
حکیم فردوسی بزرگ در سال ۴۱۶ هجری در طوس دیده از جهان فروبست.شاهنامه اثری عظیم و بسیار بزرگ است. این بزرگبودن شاهنامه مطالعه آن را سخت کرده است. چرا که خواندن هزاران صفحه از این کتاب، در دنیای پیچیده و سریع امروز کاری بس دشوار است. محمدعلی فروغی در این کتاب کوشیده است تا بخشهای مهم و جالب توجه شاهنامه را به صورت گزیده در حدود چهارصد صفحه برای مخاطب آماده نماید.