زبان شناسی و معناشناسی، اگرچه در مجموعه ی مباحث لغت شناسی و معناپژوهی، پیشینه ای بسیار کهن دارند، اما در هیأت یکعلم مستقل و نوین، ساختارهای اصلی آنها در دوران معاصر، و به تبع تکامل رهیافت های ادبی و فلسفی شکل گرفته است.
مشخصات نویسندگان مقاله بررسی و تحلیل خاستگاه و حوزه عمل مباحث زبان شناسی و معناشناسی در قرآن کریم و متون دینی
مهدی شفائی - دکترای زبان و ادبیات عربی -مدرس دانشگاه فرهنگیان پردیس علامه امینی تبریز (نویسنده مسؤول)
محمدصالح شریف عسکری - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی - دانشکده ادبیات و علوم انسانی - دانشگاه خوارزمی
چکیده مقاله:
زبان شناسی و معناشناسی، اگرچه در مجموعه ی مباحث لغت شناسی و معناپژوهی، پیشینه ای بسیار کهن دارند، اما در هیأت یکعلم مستقل و نوین، ساختارهای اصلی آنها در دوران معاصر، و به تبع تکامل رهیافت های ادبی و فلسفی شکل گرفته است.در این پژوهش ، توضیحاتی کلی درباره ی خاستگاه و حوزه ی عمل زبان شناسی و معناشناسی ارائه می شود و پیشینه ی مباحثاین دو حوزه در آراء فلاسفه ی یونان، و سپس علمای مسلمان مورد واکاوی قرار می گیرد.سپس به بحث مهم و چالش برانگیز «حیطه ی عمل زبان شناسی و معناشناسی در متون دینی» پرداخته می شود و با ارائه ی شواهد و نظرات اندیشمندان شاخص این حوزه، تفاوت های مهم میان مبانی فکری متفکران غربی و علمای مسلمان در این حوزه و نوع رویکردزبان/معنا محور نسبت به متون دینی و به ویژه قرآن کریم بیان می شود؛ سپس درباره ی ارتباط قرآن کریم با مباحث معناشناسی وزبان شناسی، و نظرات مختلف با ذکر برخی مصادیق قرآنی در این باره سخن به میان می آید.نتایج پژوهش حاضر، نشان می دهد که امروزه، معناشناسی، بخش مهمی از حوزه ی زبان شناسی را شامل می شود و معناشناسی در حوزهی فلسفی، ارتباط بسیار نزدیک با تفسیر و تأویل متن (= هرمنوتیک) دارد؛ همچنین مشخص گردیده است که در میان اندیشمندانمسلمان یا اسلام پژوهان غربی و شرقی، معناشناسی و زبان شناسی غالباً در خدمت تأویل و تفسیر متون دینی به ویژه قرآن کریم شکلگرفته اند.
کلیدواژهها:
قرآن کریم زبانشناسی معناشناسی متون دینی
برای درخواست اصل مقاله:kamalipour681@gmail.com