دانشنامه منظوم ایران، منظومه‌ای حماسی است به پارسی، در هفت هزار بیت، در باره تاریخ، ادبیات، فلسفه، دین، حقوق، و سیاست ایران از آغاز تا امروز.
پرفسور حسن امین
حسن امین در سال 1327 خورشیدی دیده به گیتی گشود. وی در سال 1345 وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران شد و پس از به پایان رساندن دوره‌های کارشناسی حقوق قضایی و کارشناسی‌ارشد حقوق خصوصی برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت. وی پس از دریافت درجه دکترای تخصصی، به تدریس در دانشگاه پرداخت و سپس به سمت استاد صاحب کرسی (پرفسور) در دانشگاه گلاسکو ارتقا یافت. پرفسور امین در حال حاضر سرپرست دایرة‌المعارف ایران‌شناسی و مدیر مجله توقیف شده حافظ است که هنوز منتشر می‌شود. از او تاکنون 60 عنوان کتاب و 200 مقاله به فارسی و انگلیسی چاپ شده است. بخشی از سروده پرفسور حسن امین برگرفته از دانشنامه منظوم ایران:
دو مَردند ایرانیان را پدر / که شد شام ایران از ایشان سحر
یکی کورش، آن شاه ایران‌مدار / دگر نیز فردوسی نامدار
بنا کرد کورش گر آیین داد / سخن نیز فردوسی آیین نهاد
یکی در سخن و آن به قانون نیک / ندارند در کار خودشان شریک
یکی مرد نامی ز جنگ‌آوران / دگر در سخن پیر رامشگران
یکی سرکشان را کشیده به بند / دگر داده بر مردم اندرز و پند
از او چون وطن از سخن زنده گشت / زمین شش شد و آسمان گشت هشت
دانشنامه منظوم ایران، منظومه‌ای حماسی است به پارسی، در هفت هزار بیت، در باره تاریخ، ادبیات، فلسفه، دین، حقوق، و سیاست ایران از آغاز تا امروز. این منظومه را پرفسور حسن امین به تقلید از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی (مبشر خرد، داد، میهن‌پرستی، و ایران‌دوستی) سروده و طی آن نام بیش از ده هزار تن از بزرگان و مفاخر ایران‌زمین را در زمینه‌هایی به صورت منظوم ثبت و ضبط کرده است. «دانشنامه» عنوانی عام است که می‌تواند عمومی یا تخصصی، منظوم یا منثور باشد. دانشنامه منظوم ایران نیز با تکیه ویژه بر ایران و ایرانیان، شامل مباحث مختلفی از فرهنگ ایران است، از جمله: استوره‌ها، تاریخ، ادبیات، فرهنگ، هنر، دین، حقوق، سیاست، شخصیت‌شناسی، و بسیار مطالب دیگر. بنابراین، اطلاق عنوان « دانشنامه» بر این منظومه، شاید با تسامح، قابل گذشت باشد. دانشنامه منظوم ایران در بحر متقارب سروده شده و تاثیر شاهنامه بر آن آشکار است.
شاهنامه‌ی امین، منظومه‌یی‌ست در سی هزار بیت در بحر متقارب مقصور (فعولن - فعولن - فعولن - فعول / فعل) در ژانر حماسه، امّا حماسه‌یی فرهنگی، اجتماعی، به تتبّع و پیروی از شاهنامه‌ی حکیم ابوالقاسم فردوسی در تاریخ و فرهنگ و ادب ایران، اعم از اساطیر، هستی‌شناسی، انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، پیشینه‌ی تمدنی ایران از ماقبل تاریخ تا تاریخ معاصر، فلسفه، اخلاق، دین، حقوق، فرهنگ، هنر، علم و ادب، رجال و شخصیت‌شناسی و به عبارت دیگر یادنامه‌یی موجز از همه‌ی نام‌آوران ایرانی در همه‌ی عرصه‌ها توأم با خاطرات و خطرات مصنف و تألمات و تأملات او و گاهی گله‌ها و بث شکوای شخصی و مفاخرت و حماسه‌ی فردی که همه در نهایت به حماسه‌ی ملی و دغدغه‌های جمعی در عصر حاضر برمی‌گردد و همچون آیینه‌یی شفاف، اوضاع روزگار مصنف را نمایان می‌کند.
شاهنامه‌ی امین در شش مجلد آماده شده است که مجلد اول آن چاپ شده و بقیه هم منتشر می‌شود.
(بر اساس گزارش زهرا بختیاری مرغانلو در کنگره بین‌المللی زبان و ادبیات 15 مهرماه سال جاری در دانشگاه بین‌المللی امام رضا علیه السلام)
