جایزه ادبی گنکور به عنوان معتبرترین جایزه ادبی فرانسه به نویسنده فرانسویزبانی اعطا میشود که در سال برگزاری جایزه اثری را خلق کند که بتوان نام بهترین اثر دارای قدرت تخیل قوی در نثر را بر آن گذاشت.
ناگفتههایی از تاریخچه جایزه «گنکور» و نگاهی به نامزدهای 2013
PostDateIconشنبه, 20 مهر 1392 ساعت 13:06 | PostAuthorIconنوشته شده توسط کمالی پور | مشاهده در قالب PDF | چاپ | فرستادن به ایمیل
ناگفتههایی از تاریخچه جایزه «گنکور» و نگاهی به نامزدهای 2013
جایزه ادبی "گنکور" به عنوان معتبرترین جایزه ادبی فرانسه به نویسنده فرانسویزبانی اعطا میشود که در سال برگزاری جایزه اثری را خلق کند که بتوان نام بهترین اثر دارای قدرت تخیل قوی در نثر را بر آن گذاشت.
جایزه گنکور در سال 1902 به طور رسمی راهاندازی شد و یک سال بعد «ژان آنتوان نو» نخستین نویسندهای بود که توانست این جایزه را برای نوشتن کتاب «نیروی دشمن» به دست آورد.
در واقع جایزه گنکور ابتکار برادران گنکور بود که تصمیم گرفتند اموالشان را پس از مرگ برای اعطای سالیانه 6000 فرانک به 10 نویسنده فرانسوی اختصاص دهند تا این افراد بتوانند از راه قلم، زندگیشان را بگذرانند و علاوهبر آن، در هر سال نیز 5000 فرانک به عنوان جایزه به یکی از نویسندگان برنده اهدا شود.
در ابتدا این جایزه به بهترین رمانهای ناتورالیستی داده میشد، اما پس از افزایش تورم این مبلغ امروزه به 10 یورو کاهش یافته است که میتوان گفت تنها مبلغی نمادین به عنوان یک جایزه است که البته اعتبار جایزه گنکور به تنهایی برای نویسنده برنده جایزه کافیست.
پس از جنگ جهانی دوم، شهرتی که نویسنده برنده این جایزه به دست میآورد موجب افزایش اعتبار "گنکور" شد، تا آنجا که این جایزه در حال حاضر علاوهبر رمان، به رمان اول، داستان کوتاه، زندگینامه و شعر برتر فرانسویزبان سال نیز اعطا میشود.
اعضای هیأتداوران آکادمی گنکور از سال 1920 اولین سهشنبه هر ماه در اتاقی در رستوران "دروان" پاریس گردهم میآیند و اوایل ماه نوامبر هر سال تصمیم میگیرند این جایزه را به کدام نویسنده اعطا کنند. در صورتیکه هیچ یک از کاندیداها نتوانند 14 رای مورد نیاز برای پیروزی را به دست آورند، رییس این شورا می تواند با یک رای مضاعف برنده را مشخص کند.
هر نویسنده فرانسویزبان در طول عمر تنها یکبار میتواند این جایزه را به دست آورد. اما در این میان «رومن گاری» یک استثناء در این قاعده است؛ او پس از آنکه در سال 1956 جایزه گنکور را برای «ریشههای آسمان» گرفت، کمتر از 20 سال بعد نیز موفق شد با نام مستعار "امیل آژار" و فریب هیاتداوران با رمان «زندگی در برابر خود» دومین جایزه گنکور را کسب کند. «رومن گاری» در طول عمر ادبیاش از دو نام مستعار دیگر تحت عنوان "فوسکو سینبلدی" و "شاتان بوگا" نیز استفاده کرد، با این حال معروفترین این نامها "امیل آژار" است که وی در سالهای پایان زندگی ادبیاش از آن بهره برد و چهار رمان آخرش را با این نام منتشر کرد.
جایزه گنکور پس از گذشت بیش از یک قرن توانسته جایگاهش را به عنوان پرطرفدارترین جایزه ادبی در فرانسه حفظ کند. دلیل این امر آن است که با وجود آنکه مبلغ چندانی به نویسنده برنده این جایزه تعلق نمیگیرد، اما کسب جایزه گنکور میتواند سود هنگفتی را برای ناشر کتاب برنده این جایزه به ارمغان بیاورد. بنابر بررسیهای انجام شده، پس از گذشت تنها هشت هفته از اعلام برنده این جایزه، کتابی برنده این عنوان سودی بیش از سه میلیون یورو به دست میآورد.
با این حال انتقادات زیادی نیز همواره به جایزه ادبی گنکور وارد میشود؛ به طوریکه در سال 1999 مجله فرانسوی "لیر" درباره این جایزه نوشت: گنکور اغلب اوقات به ندرت به بهترین رمان سال اعطا میشود.
در سال جاری در مرحله اول این رقابت 15 کتاب برگزیده شدند که از این میان 9 کتاب توانستند به مرحله دوم راه پیدا کنند. پس از حذف چند کتاب دیگر در مرحله سوم هیات داوران در چهارم نوامبر برنده نهایی را اعلام میکنند.
«چهارمین دیوار» از جمله کتابهایی است که توانست به مرحله دوم این رقابت راه پیدا کند. این رمان به نوشته «سرژ شالاندون» ماجرای پسری به نام "جرج" است که لبنان - سرزمین درختهای سدر - را به مثابه صحنه نمایش میبیند و تصمیم دارد در آن با برقراری ارتباط با سربازان و شبهنظامیان، نمایشنامه معروف «انتیگونه» را اجرا کند. بنابراین جرج راهی سفری میشود تا بازیگران خود را در یک نقطه جمع کرده و از هر یک برای ایفای نقش در این نمایشنامه مهلتی یک ساعته درخواست کند. این فرصت یک ساعته اگرچه به معنای صلح در میانه آتش جنگ نیست، اما لحظهای برای مهربانی به حساب میآید.
کتاب دیگری که نامزد دریافت جایزه گنکور است «منظره فنجانهای کوچک» نوشته «سیلوی گرمین» است. این رمان با داشتن تشبیهات روشن و ریتمی مناسب زندگی لیلی، دختری که پس از جنگ به دنیا آمده است را به تصویر میکشد. وی در بدو حیات خود با بیخبری از رازهای ناپدید شدن مادرش و سرنوشت یک کودک بدون مادر با زندگی پیش رویش دستوپنجه نرم میکند. "زندگی از رویدادهای مهم و لحظات فراموشنشدنی کوچک و ظریف ساخته شده است" را میتوان پیام اصلی کتاب دانست.
«خداحافظ طبقه بالاها» نوشته «پیر لومیتره» از دیگر نامزدان دریافت مهمترین جایزه ادبی فرانسه است. این کتاب نیز با نگاهی متفاوت به توصیف جنگ و تبعات آن میپردازد. دو تن از بازماندگان بزرگترین کشتار قرن بیستم تصمیم میگیرند تجارتی را راهاندازی کنند تا از این طریق با فریب و تقلب دست به براندازی فرانسه بزنند، چراکه متوجه میشوند این کشور برای قربانیان جنگ چندان اهمیتی قائل نیست و توجهی نیز به بازماندگان نمیکنند.
رمان بعدی که خود را برای دریافت جایزه گنکور آماده میکند اثر «بوریس رازون» به نام «پالادیوم»است. نویسنده این کتاب درباره اثرش میگوید: این یک رمان واقعی است که سرگذشت من است و داستان مردی را تعریف میکند که در مدت چند روز بدون هیچ دلیل روشنی درمییابد که بطور کامل فلج شده است. پس از آن سفری به دورافتادهترین مناطق در دنیایی دیوانهوار و وحشتناک آغاز میشود.
«ماجرای ادوارد انیشتین» قصه زندگی "ادوارد"، پسر فیزیکدان بزرگ تاریخ به قلم «لورن سکسیک» است. این کتاب داستان زندگی پسری است که مادر وی او را در 19 سالگی در یک درمانگاه روانپزشکی در زوریخ رها میکند.ادوارد که از بیماری شیزوفرنی رنج میبرد، پس از جدایی آلبرت انیشتین از همسرش به تنهایی بزرگ میشود. وی همچون پدرش از هوش شگفتانگیزی بهره میبرده است. این رمان داستان ضعفهای یک نابغه، زندگی یک مادر و دفتر خاطرات یک دیوانه را به خوانندگان ارائه میکند.
ادوارد در پایان داستان در حالیکه بطور کامل عقل خود را از دست داده، در یک بیمارستان در تنهایی میمیرد.
«جابجایی شاهزادگان» اثر «شانتال توماس» نام یکی دیگر از رمانهای نامزد جایزه گنکور 2013 است. این رمان داستان به تخت نشستن لویی پانزدهم در سال 1721 را به تصویر میکشد. "فیلیپ دورلئان" که پیش از رسیدن لوئی پانزدهم به سن قانونی نایبالسلطنه است، میکوشد دختر بسیار زیبای فیلیپ پنجم، پادشاه اسپانیا را به همسری لوئی پانزدهم درآورد و این درحالیست که لوئی پانزدهم تنها 11 سال دارد و دختر فیلیپ پنجم چهار ساله است.
«قدیسان برهنه» رمان دیگری است که شانس زیادی برای بردن جایزه گنکور دارد. این کتاب نوشته «ژان فیلیپ» داستان نمادین مریم مجدلیه، همسر مسیح (ع) است که با لباسی از عسل به روی صحنه پا می گذارد.این کتاب چهارمین رمان ژان فیلیپ به حساب می آید.
«ابتکار زندگیهای ما» نوشته «کارین تویی» نیز یکی دیگر از رمانهایی است که برای کسب جایزه گنکور انتظار میکشد. این رمان داستان بخشی از زندگی "سام طاهر" است که به نظر میرسد از تمام شکوه و قدرت نیویورک، اموال با ارزش و حمایت رسانهها و همسری زیبا بهرهمند است. اما موقعیت کنونی وی به یک فریب کوچک وابسته است. وی با بهره گرفتن از هویت یهودی یکی از دوستان صمیمیاش که نویسندهای شکست خورده در فرانسه است، یک شخصیت جدید را برای خود در آمریکا به وجود میآورد.
«آردن» اثر «فردریک ورگر» آخرین رمانی است که در فهرست نامزدهای دریافت جایزه گنکور قرار دارد. داستان این رمان نیز در فضای جنگ جهانی دوم در یکی از کشورهای ثروتمند اروپای مرکزی شکل میگیرد. این رمان درباره مرد فاسدی به نام "الکساندر دولکور"، مدیر یک هتل مجلل در آردن و «سالامون لنجیل»، بیوه جدی و مقاومی است که یک اپرا زمینه آشنایی این دو نفر را با یکدیگر ایجاد میکند. این دو نفر از سال 1917 شروع به نوشتن یک نمایش در سه پرده میکنند، اما هرگز بر سر صحنه پایانی این نمایش به توافق نمیرسند.
http://isna.ir/fa/news/92072012479 /
آخرین بروزرسانی (شنبه, 20 مهر 1392 ساعت 13:09)