نگاهی به تاریخ ادبیات ایران
ناقد: ذوالفقاری، حسن؛
مجله: نامه علوم انسانی » تابستان و پاییز 1385 - شماره 14 (10 صفحه - از 133 تا 142)
"اصل این کتاب به زبان چک به سرپرستی «یان ریپکا» و با همکاری سه تن از شرقشناسان تألیف شده است: اتاکارکلیما: بخش ادبیات اوستایی، پارسی باستان و پارسی میانه؛ یان ریپکا: تاریخ ادبیات پارسی نو تا سده 20؛ ایرژی بچکا: ادبیات تاجیک از سده 16 تا آغاز سده 20. در بخش اول کتاب، بررسی ادبیات اوستایی، اتا کار کلیما، کتاب ارداویرافنامه را با کمدی الهی از نظر نزدیکی موضوع مقایسه میکند و مینویسد: «اما از نظر قالبهای شعری و حتی گستردگی دامنه مطالب که آن نابغه ایتالیایی به کمک آنها و با دیدی انتقادی، زندگی مردم قرون وسطا را برای معاصران خود و نسلهای پس از خویش تصویر کرده است، این دو اثر نمیتوانند با یکدیگر قابل مقایسه باشند. این کتاب نیز همچون آثار دیگر خاورشناسان (بهخصوص خاورشناسان روسی) از گرایشهای ایدئولوژیک و تأویل و تفسیرها دور نمانده است، مخصوصا مؤلفان این کتاب که کوشیدهاند جریانهای تاریخ ادبی و مبانی فکری و فرهنگی شاعران و نویسندگان ایرانی را با اصول اعتقادی مارکسیسم و سوسیالیسم منطبق سازند؛ برای نمونه: مؤلف، نزاری قهستانی را شاعری با عقاید الحادی معرفی میکند که انگیزهاش از سرودن شعر، همانا یافتن قالبی برای بیان عقاید الحادیاش است (ص 381) و بهنقل از ا. » (فتوحی، 1382: 89) برخی از این قضاوتها، بهدلیل ناآشنایی با روح زبان و ادبیات فارسی و عدم درک درست مفاهیم ادبی و زبانی است؛ چنان که خود ریپکا میگوید: «یک پژوهنده اروپایی هرگز نمیتواند ازلحاظ ظرافت درک و قدرت ایجاد محیطی معنوی، به پای یک نویسنده دانشمند ایرانی برسد."
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/269016/