مطالعه ادبیات ایران و اسپانیا با توجه به روابط فرهنگی دو کشور، نشان دهنده تشبهات بسیاری است که حاکی از تأثیرپذیری ادبیات اسپانیا از ادبیات شرقی اسلامی و ایرانی است. به‌طوری که شاهد تاثیر ادبیات فارسی در نویسندگان صاحب نام دنیای جدید، چون خورخه لوئیس بورخس و روبن داریو و بسیاری دیگر هستیم.
بررسی تأثیر ادبیات ایران بر ادبیات اسپانیایی زبان در یک کتاب
کتاب «تأثیر ادبیات ایران بر ادبیات اسپانیایی زبان» نوشته مریم حق‌روستا توسط انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ و منتشر شد.
در این کتاب سعی شده با بهره‌گیری از منابع و مستندات اسپانیایی زبان نشان داده شود محققان و اندیشمندان این زبان، چه میزان به تأثیرات ایرانی، اسلامی و شرقی اذعان داشته‌اند.
مطالعه ادبیات ایران و اسپانیا با توجه به روابط فرهنگی دو کشور، نشان دهنده تشبهات بسیاری است که حاکی از تأثیرپذیری ادبیات اسپانیا از ادبیات شرقی اسلامی و ایرانی است. به‌طوری که شاهد تاثیر ادبیات فارسی در نویسندگان صاحب نام دنیای جدید، چون خورخه لوئیس بورخس و روبن داریو و بسیاری دیگر هستیم.
در فصل اول این کتاب با عنوان «مروری بر تاریخ اسپانیا»، تاریخ اسپانیا در دوران درخشان اسلامی به اختصار مرور می‌شود و در پی آن تأثیر فرهنگ شرقی – اسلامی، که متضمن تمدن ایرانی نیز هست، بررسی می‌شود. در همین فصل بخش کوتاهی نیز به روابط میان ایران و اسپانیا اختصاص داده شده است که به قرن‌ها قبل بازمی‌گردد.
در فصل دوم، «قرون وسطا: قرن دهم تا پانزدهم»، به بررسی آثار ادبیات اسپانیا در این دوران می‌پردازیم و تأثیر فرهنگ و ادب ایرانی را در این آثار جستجو میکنیم. ادبیات مکتوب اسپانیا حدودا از پایان قرن دهم و اوایل قرن یازدهم میلادی آغاز شد که این آغاز نیز از تأثیرات همزیستی فرهنگ اسلامی با مسیحی دور نبوده است.
«ادبیات عصر طلایی و دوره روشنگری» عنوان فصل سوم کتاب حاضر است که دربرگیرنده ادبیات اسپانیا از قرن شانزدهم تا اوایل قرن نوزدهم است و تأثیر ادبیات فارسی بر آن در این دوران بررسی شده است. از کالدرون دلا بارکا، که در «زندگی رویاست» تأثیرپذیری خود از اثر عظیمی چون شاهنامه فردوسی را به خوبی نشان می‌دهد، تا سشان خوان دلاکروز که شیفته مونا شده بود، همگی از برجسته‌ترین ادیبان این دوره به حساب می‌آیند.
در فصل چهارم این کتاب نیز، تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات اسپانیا «از قرن نوزدهم تا قرن حاضر» بررسی می‌شود. در این بخش از توجه رمانتیست‌ها و مدرنیست‌ها و دیگر شاعران و ادبیان معاصر اسپانیا به ادبیات فارسی سخن گفته خواهد شد. در این بخش آثاری از شاعرانی چون فردریکو گارسیا لورکا گرانادایی، که مجذوب حافظ شده بود، تا خوان رامون خیمنس، مسحور سعدی، سخن به میان آمده است.
در فصل پنجم، تأثیرات ادبیات فارسی در ادبیات کشورهای آمریکای لاتین بررسی می‌شود. در ادبیات جوان آمریکای لاتین نیز نویسندگان و شاعرانی نیز آثاری تحت تأثیر ادبیات فارسی خلق کرده‌اند. خورخه لوئیس بورخس از نام‌آوران ادبیات جهان، به طور شگفت انگیزی محسور ادبیات شرقی و اسلامی و همچنین ایرانی بوده است.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «فردریکو گارسیا لورکا درباره تأثیر شعرهای حافظ در اسپانیا چنین می‌گوید:
«در سال 1400م، کولی‌ها از ظلم و ستم تیمور فرار کرده و از شرق گریختند. بیست سال بعد این قبایل در اسپانیا و دیگر شهرهای اروپا ظاهر شدند. آنها با ورود به اندلس، عناصر بومی آنجا را با عناصر بومی خود ادغام کردند و سبکی خلق کردند که امروزه با عنوان «آواز عمیق» شناخته می‌شود. همین کولی‌ها نه فقط در اسپانیا، بلکه در سراسر اروپا با موسیقی‌های مردمی خود همگان را تحت تأثیر قرار دادند و این‌گونه باعث شهرت حافظ و دیوانش در اروپا شدند.»
کتاب «تأثیر ادبیات ایران بر ادبیات اسپانیایی زبان» در 186 صفحه، با شمارگان دو هزار نسخه و به قیمت 13 هزار تومان توسط انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ و منتشر شده است.
http://www.ibna.ir/vdci55arpt1auv2.cbct.html
