مشخصات نویسندگان مقاله تحلیل اندیشه های اجتماعی پروین اعتصامی
  مسروره مختاری - استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
  مهرداد آقایی - استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، ایران
  فرحناز نصیری - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، گرایش ادبیات تطبیقی دانشگاه محقق اردبیلی، ایران دبیر رسمی آموزش و پرورش شهرستان مشکین شهر
چکیده مقاله:
ادبیات هر عصری آیینهای است که احوال حاکم بر آن زمان را منعکس میکند. اشعار پروین اعتصامی بیانگر تفکر و تعمق وی درمسائل روزگارش )عصر مشروطه( است. اگرچه دربارهی آثار این شاعر، تحقیقات باارزشی صورت گرفته است، غور در سرودههایحکیمانهی ایشان، در عصر امروز، برای داشتن ارتباط اجتماعی سالم و اخلاقمدار ضروری به نظر می رسد. این جستار، با مطالعه در تمام سرودههای این شاعر توانمند، اندرزهای اجتماعی را بیرون کشیده و مطابق با سخنان بزرگان و تعالیم دین مبین اسلام تحلیل کرده است. مهمترین مؤلفه های اجتماعی در اشعار پروین اعتصامی عبارتند از: آزادی، اندرز به جوانان، توجه به حال ایتام و حقوقآنها، توصیه به سعی، تلاش و کار، حمایت از اقشار زحمتکش و انتقاد از فقر و محرومیت، انتقاد از بیعدالتی، نابرابری اجتماعی و فاصلهی طبقاتی درجامعه، انتقاد از تجمل و رشوه خواری، تبیین منزلت زن و دفاع از حقوق او و انتقاد از بیمهری مردم زماننسبت به همدیگر. حاصل سخن اینکه: وی ضمن داشتن عواطف بسیار رقیق زنانه، از توجه به مسائل اجتماعی و اخلاقی جامعهیخویش غافل نبوده و همچون جامعهشناسی مسایل مهم جامعه خویش را از زوایای مختلف نگریسته و برای رسیدن به جامعهی آرمانی قدم برداشته است.
کلیدواژه‌ها:
اندیشههای اجتماعی، اندرزهای اجتماعی، پروین اعتصامی.