سرگشتگی روشنفکر در راه‌آب‌نامة محمّدعلی جمال‌زاده و قندیل امّ هاشمِ یحیی حقّی بر اساس رویکرد اجتماعی ادبیّات تطبیقی

۱۳۹۴-۱۱-۱۲

سرگشتگی روشنفکرِ شرقی به عنوان یکی از پیامدهای تقابل سنّت و تجدّد، موضوع پژوهش حاضر است .

سرگشتگی روشنفکر در راه‌آب‌نامة محمّدعلی جمال‌زاده و قندیل امّ هاشمِ یحیی حقّی بر اساس رویکرد اجتماعی ادبیّات تطبیقی
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
چکیده
سرگشتگی روشنفکرِ شرقی به عنوان یکی از پیامدهای تقابل سنّت و تجدّد، موضوع پژوهش حاضر است که به طور موردی رمانهای راهآبنامة جمالزاده و قندیل امّ هاشم یحیی حقّیرا بررسی میکند. پس از مطالعة تاریخی ایران و مصرِ معاصر و بیان شباهتهای اجتماعی این دو کشور، مضمون دو داستان تحلیل و بررسی میشود تا شباهتها و تفاوتهای موجود در محتوا، کنش شخصیّتها، بحران روحی و سرگشتگی آنها و راههای برونرفت از این بحران مقایسه و تطبیق داده شود.
این پژوهش، نشان میدهد که جامعة روحالله (شخصیّت راهآبنامه) و جامعة اسماعیل (شخصیّت قندیل) شرایط مشابهی دارند که موجب پدیدآمدن این مضمون مشترک داستانی شده است. اسماعیل که نمودی از شخصیّت یحیی حقّی است؛ برای حلّ بحران، علم اروپایی را با ایمان همراه میسازد و میان فرهنگ شرق و غرب آشتی برقرار میکند، امّا روحالله، که نمودی از جمالزاده است، در سرگشتگی خود باقی میماند و برای گریز از آن به سنّتها پناه میبرد.
.
کلیدواژگان
واژگان کلیدی: ادبیّات تطبیقی؛ رویکرد اجتماعی؛ محمّدعلی جمالزاده؛ یحیی حقّی؛ راهآبنامه؛ قندیل امّ هاشم

اصل مقاله (1414 K)

برچسب ها:

ادبیات تطبیقی،جمالزاده،قندیل ام هاشم یحیی حقی

منابع:

کاوش نامه ادبیات تطبیقی : مقاله 5، دوره 5، شماره 19، پاییز 1394، صفحه 93-118

افزودن دیدگاه جدید:

سال نو مبارک

نوبهار است در آن کوش که خوشدل باشی که بسی گل بدمد باز و تو در گل باشی

نظامی گنجوی

بهاری داری از وی بر خور امروز که هر فصلی نخواهد بود نوروز گلی کو را نبوید آدمی زاد چو هنگام خزان آید برد باد

حلول ماه نزول رحمت خدا مبارک

این دهان بستی دهانی باز شد تا خورنده لقمه‌های راز شد لب فروبند از طعام و از شراب سوی خوان آسمانی کن شتاب گر تو این انبان ز نان خالی کنی پر ز گوهرهای اجلالی کنی طفل جان از شیر…

هوشنگ ابتهاج

‏گاهی چُنان در این شب ِ تب‌کرده‌ی ِ عبوس ‏پای ِ زمان به قیر فرو می‌رود که مَرد ‏اندیشه می‌کند ‏شب را گذار نیست ‏اما به چشم‌های ِ تو‌ ‏ای چشمه‌ی ِ امید! ‏شب پایدار نیست. هوشنگ…

سعدی

به تو حاصلی ندارد غَمِ روزگار گفتن که شبی نَخُفته باشی به درازنای سالی

مولانا

چون که اسرارت نهان در دل شود ** آن مرادت زودتر حاصل شود

مثنوی معنوی مولوی

بس دعاها کان زیانست و هلاک وز کرم می‌نشنود یزدان پاک

نظرسنجی