آنچه امروز نیز می توان از شمس تبریزی آموخت؟
مقاله 2، دوره 8، شماره 30، تابستان 1395، صفحه 31-56   
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
رحمان مشتاق مهر
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان
چکیده
شمس تبریزی هم‌چنان یکی از چهره­های ناشناخته تاریخ عرفان و ادب ایرانی- اسلامی است. بخش مهم شناختی که از او داریم، مدیون مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است که شعر و عرفان خود را ارمغان او می­داند و معانی آثارش را عطایا و افاضات وی. امّا شمس خود سخنانی دارد که در «مقالات» او گرد آمده است و دسترسی بدان را مدیون محمّد علی موحّد هستیم. این یادداشت­ها با مطالعه تحلیلی از همان مقالات فراهم آمده و گفته­های بی­واسطه خود اوست. سعی شده‌است مهم‌ترین دیدگاه­های او در موضوعات اساسی از جمله خدا، وحدت ادیان و رسالت انبیا، شریعت و متابعت، خود‌شناسی، جمع ظاهر و باطن، استقلال رأی و نفی تقلید، استعداد و اهلیت لازمه هدایت و تربیت، خوش‌خویی و فراخ روحی، حقیقت را از پنجره­های متعدّد نگریستن و آینه مرگ، به صورتی نسبتاً مدوّن ارائه شود. شمس به دلیل تأکیدی که به استقلال رأی و دوری از تقلید دارد، به همه این موضوعات با دیدی متفاوت و کاملاً شخصی می‌نگرد؛ بدین سبب امروزه می‌توان هم نوع تفکّر را از شمس آموخت و هم تعالیم او را که حاصلِ نگرشی مثبت به زندگی است.
 
کلیدواژه ها
مقالات شمس؛ مولوی؛ شمس تبریزی
اصل مقاله (239 K)
http://parsadab.dehaghan.ac.ir/article_22246.html