"معلم دیگر ممکن است در تحلیل داستان به زمنیه‌های اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و تارخی که عامل شکل‌گیری داستان شده است توجه کند و به این ترتیب آموزش تفکر انتقادی در کلاس او،به این صورت خواهد بود که دانش‌آموزان به بررسی نحوه‌ی ارتباظ داستان با زندگی شخصی نویسنده،مقایسه‌ی سبک نویسنده با سبک سایر نویسنده‌های قبل و بعد از او و نقش روی‌دادهای اجتماعی-تاریخی در شکل دادن به داستان،اهمیت بیشتری بدهند. *تجسم عینی تفکر انتقادی در آموزش زبان و ادبیات فارسی زمانی که غزلی از حافظ را بررسی میکنیم و پیام‌های ژرف ساختی ابیات را از حضور آرایه‌های ادبی متنوع در می‌یابیم یا داستان گیله مرد را تحلیل و بررسی میکنیم و جایگاه آن را در ادبیات داستانی معاصر معلوم و توصیف میکنیم،در ذهن و ضمیر ما چه می‌گذرد؟چگونه می‌توان شیوه‌های چنین تجزیه و تحلیلی را به دانش‌آموزان نیز آموخت؟ژان پیاژه معتقد است که دانش‌آموزان اطلاعات را به صورت انفعالی کسب نمی‌کنند بلکه از طریق فعالیت‌هایی به کسب آموختنی‌ها دست می‌یابند. رعایت نکات زیر باعث می‌شود تا فضای کلاس برای درگیر شدن دانش‌آموزان در فعالیت‌های مربوط به تفکر انتقادی و تعمق در مفاهیم تسهیل شود: 1-کلاس را با یک مسأله یا بحث آغاز کنیم:از آن‌جا که دانش‌آموزان پس از ورود به کلاس تا دقایقی چند آماده‌ی شنیدن و گوش دادن نیستند،معلم زبان و ادبیات فارسی می‌تواند از شیوه‌های مختلف سود جوید تا حداقل پنج دقیقه اول صرف جذب علاقه به درس شود. یکی از علمای تعلیم و تربیت به نام نوون (Nouwen) معتقد است کلاس درس باید طوری باشد که معلم و دانش‌آموز نه تنها از شیوه‌های گوناگون تفکر انتقادی استفاده کنند بلکه از یکدیگر نیز بیاموزند:«معلم پذیرنده باید به دانش‌آموزان نشان دهد که آنها هم حرفی برای گفتن دارند."
http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/262762
