-بررسی جایگاه اجتماعی زن در میان متون ادبی ایران باستان و اعراب جاهلی
مقاله 5، دوره 6، شماره 22، تابستان 1395، صفحه 89-114   
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
چکیده
زن در اجتماع و فرهنگ ملّت­های گوناگون، در تمامی ادوار، جایگاه و موقعیّت خاصّ خود را داشته است؛ او در تاریخ ایران باستان که با تمدّن و فرهنگ اعراب سامی­نژاد میان­رودان، هم­زمان بود و به تبع آن اعراب جاهلی بادیه‌نشین؛ از جمله اعراب
شبه­جزیزۀ عربستان، عراق، سوریه و... حضوری چشم­گیر دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینۀ جایگاه و موقعیّت اجتماعی و فرهنگی این نوع بشر، دارای تفاوت­ها و شباهت­های آشکار بوده‌اند. این پژوهش، با روش توصیفی - تحلیلی به بررسی و تبیین جایگاه اجتماعی زنان در میان این دو قوم بر اساس منابع تاریخی، ادبی، تعلیمی، اساطیری و... و مقایسه و تطبیق اشتراکات و تفاوت­های ایشان در ساختار طبقاتی جامعه می­پردازد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، زن در دوره‌های مختلف ایران باستان، بر مبنای متون کهن مکتوب و غیر مکتوب ایشان اعمّ از داستان­ها، حکایات، اساطیر و نوشته‌های دینی و تعلیمی تا
سنگ­نوشته‌های منقوش قدیمی، در تمامی طبقات گوناگون چه اشراف­زاده و چه غیر اشراف­زاده، چه آزاده و چه غیر آزاده، دارای حقوق و مزایای مناسب و متناسب با جایگاه اجتماعی خویش بوده است؛ امّا در مقابل، اگر امتیازات زنان انگشت­شمار اشرافی اعراب را به خاطر شرایط برتر اجتماعی بر یک سو نهیم، باید اذعان داشت که در میان این اقوام، رفتار و جایگاه مناسبی در شأن شخصیّت زن، دیده نشده است.
کلیدواژه ها
واژگان کلیدی: ایران باستان؛ اعراب جاهلی؛ زن؛ جایگاه اجتماعی؛ ادبیّات تطبیقی
http://jccl.razi.ac.ir/article_442.html