زندگي‌نامه و خدمات علمي و فرهنگي پروفسور آزرميدخت صفوي
اميد قنبري
آذرمیدخت صفوی بنیانگذار و رئیس مرکز تحقیقات زبان فارسی هند، استاد دانشگاه علیگر و رئیس انجمن استادان زبان فارسی هند است. خاندان دکتر «آذرمیدخت صفوی» اصالتاً از دودمان سلسلهٔ صفویّه ایران هستند. پدر بزرگ دکتر «صفوی»، «نوّاب الدّوله شمس‌آبادی» خود نویسنده‌ای پرکار بود که بیش از ۲۰ جلد کتاب به زبان فارسی از خود به جای گذاشته است و پدرش «محمّد صادق صفوی»، که در واقع اوّلین آموزگار و مشوّق وی در آموختن زبان فارسی و آشنایی با فرهنگ غنی ایران است، خود دانش‌آموخته رشتهٔ زبان و ادبیّات فارسی از «دانشگاه اسلامی علیگر» هند بود. در مراسم نکوداشت دکتر صفوی در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۴ جایزه ویژه به ایشان اعطا شد. در آغاز این مراسم مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، او را یکی از خادمان ادب فارسی در هندوستان خطاب کرد و حداد عادل گفت: استادان زبان فارسی در هند، خانم صفوی را چشم و چراغ زبان فارسی در هندوستان می‌نامند. ایشان تجمعی از رابطه سعی و سعادت هستند و در زمینه‌های متعدد، تدریس و تربیت و تألیف و ترجمه، برگزاری همایش و تأسیس مرکز تحقیقات فارسی همچنان فعال است و انجمن زبان فارسی هرساله برگزار می‌شود که نقش حائز اهمیتی برای تحقیقات جدید و همکاری و همیاری استادان ایران و هندوستان دارد. شهر علیگر، شهری فرهنگی و اسلامی است و زبان فارسی در آنجا معتبر است.
استاد آزرمیدخت صفوی علاوه بر مقام شامخ علمی میان اهل قلم، بانویی است فرزانه و فرهیخته. از این بانوی اهل قلم آثار متعددی به جا مانده است که هر یک گواهی است بر تبحر و دانش ایشان. از آن جمله می‌توان به: کوچه عشق، معنویت مولانا در عصر حاضر، عرفات العاشقین، چهل ناموس، تاریخ محمدی، بحر زخار در 3 جلد، تشریح‌الاقوام و اخبار الجمال و ... اشاره کرد.