این جشننامه به پیشنهاد انتشارات فرهنگ معاصر و به همت اعضای انجمن زبانشناسی ایران برای استاد استادان زبانشناسی ایران تهیه شده است.
بامهر: جشننامه دکتر محمدرضا باطنی.- تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۹۴.
این جشننامه به پیشنهاد انتشارات فرهنگ معاصر و به همت اعضای انجمن زبانشناسی ایران برای استاد استادان زبانشناسی ایران تهیه شده است.
محمدرضا باطنی، مترجم، استاد دانشگاه و زبانشناس نامی در سال ۱۳۱۳ در اصفهان به دنیا آمد. دکتر باطنی افزون بر تدریس و تحقیق در رشته زبانشناسی کار با مطبوعات و نوشتن مقالههایی در زمینههای مختلف اجتماعی و فرهنگی را هم پی گرفته است. برخی از آثار دکتر باطنی عبارتند از: توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، مسائل زبانشناسی نوین، نگاهی تازه به دستور زبان، چهار گفتار دربارۀ زبان، دربارۀ زبان، زبان و تفکر، پیرامون زبان و زبانشناسی، فرهنگ انگلیسی ـ فارسی، فرهنگ دوجلدی انگلیسی ـ فارسی پویا، فرهنگ فعلهای گروهی پویا (phrasal verbs) انگلیسی ـ فارسی، واژهنامه روانشناسی با دکتر محمدنقی براهنی و دیگران و .... .
این جشننامه از دو بخش عمده تشکیل شده است که بخش نخست دربرگیرندۀ زندگینامه استاد و سه گفتگو است که در این سالها آماده شده و با اندکی دستکاریهای فنی در اینجا آمدهاند. هر یک از این گفتگوها هویت خاص خود را داراست و در زمانی خاص و با هدفی خاص آماده است. به همین دلیل بر حسب پرسشهای مطرحشده، خواننده با پاسخهایی روبرو میشود که گاه تکراری مینمایند و برای حفظ اصالت متن دستنخورده باقی ماندهاند.
بخش دوم مجموعهای از مقالات شاگردان استاد را دربر میگیرد که به او تقدیم شدهاند. برخی از این نوشتهها ویژۀ همین جشننامه تهیه شدهاند و برخی دیگر بهترین مقالههای نویسندگانیاند که پیشتر انتشار یافته و در این مجموعه به استاد هدیه داده شدهاند.
در این کتاب بخشی آمده با عنوان «باطنی از زبان دیگران» که در این نوشتار چند تن از اساتید و صاحبنظران دربارۀ ایشان نکاتی را بیان کردهاند. دکتر یارمحمدی دربارۀ ایشان در این گفتار مینویسد: «یکی از ویژگیها و استعدادهای باارزش دکتر باطنی این است که ایشان خوش، زیبا و روان مینویسد و از اینرو میتوانند مطالب علمی و فنی مشکل زبانشناسی را به زبانی ساده عرضه دارند. لذا به نظر من دکتر باطنی توانسته است بیش از هر کس دیگر زبانشناسی را در ایران به آحاد مردم بشناساند. من این را یکی از خدمات بزرگ ایشان تلقی میکنم. من دو اثر از آثار دکتر باطنی را بسیار شاخص قلمداد میکنم؛ یکی توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی است که در آن زبان فارسی جدید در چارچوب یک نظریه عمومی زبانشناسی به طور نظاممند و با جامعیت لازم توصیف شده است. دیگری فرهنگ معاصر انگلیسی ـ فارسی ایشان است ...».
در مقالهای که از ایشان با عنوان «فارسی زبانی عقیم؟» در این کتاب آورده شده، آمده است: «یکی دیگر از راههایی که باید برای واژهسازی علمی مورد استفاده قرار گیرد، بهرهگرفتن از مشتقات فعلهایی است که هماکنون در فارسی به کار میروند؛ یعنی ساختن مشتق از راه قیاس، اعم از اینکه آن مشتقها در گذشته به کار نرفته باشند یا فعلا متداول نباشند؛ مثلا ساختن نوشتار به قیاس گفتار یا رسانه به قیاس ماله و مانند آن».