رنگ در شعر خاقانی
فاطمه قلی زاده ؛ دانشگاه بیرجند، 1389
شماره ثبت : 5834708
چکیده
افضل الدین بدیل خاقانی شروانی یکی از سخنوران قوی طبع و صاحب سبک سده ی ششم مخصوصادر حوزه ی قصیده سرایی در ادبیات فارسی است؛ نقاش چیره دستی است که زیباترین تابلوها را در اشعار خود به تصویر کشیده است و به عنوان شاعری ترکیب ساز و تصویر آفرین معروف شده است .
ازآنجا که عنصر رنگ و مفاهیم مربوط به آن در یک اثر ادبی با احساس و ادراک خالق آن اثر پیوند دارد و بیانگر حالات عاطفی و خواسته های درونی شاعر است و نمودار باورهای مردمی و فرهنگ جامعه است ؛ در این پژوهش سعی شده است با تحلیل رنگ از دیدگاه جامعه شناختی ، زیباشناختی در شعر خاقانی ، شناخت بیشتری نسبت به اندیشه ها و حالات درونی شاعر و زندگی و هنجارهای اجتماعی و هنر شعری او پیدا شود.
نتایج تحقیق حاکی از آن است که رنگ ، یکی از عناصر بنیادین در خلق تصویرهای بدیع و ترکیب های زیبای شعر خاقانی است. ذهن خلاق و بلند او در آفرینش مضامین و ترکیبات نو و رنگین مخصوصا استعاره و تشبیه شعرش را تازگی و طراوت خاصی بخشیده است . خاقانی شاعر حساس و زودرنجی است که به شدت تحت تاثیر وقایع روزگار خود بوده و چهره ی تاریک و افسرده ی زندگی ، در اشعار او بازتاب گسترده ای دارد ، لذا ، بسامد رنگ های تیره در قصاید او نسبت به رنگ های دیگر بالاتر است . هرچند وجود رنگ های مختلف در سروده های خاقانی حکایت از نگاه همه جانبه و دقیق اوبه جهان و زبیایی های آن دارد و بیانگر این حقیقت است که وی شخصیت زنده و پویایی دارد و علی رغم تمام سختی ها و تیرگی های زندگی فردی و اجتماعی می خواهد با تصاویر رنگین سروده های خود به انسان نشاط و امید بخشد.
واژه گان کلیدی: خاقانی ، دیوان خاقانی ، تحفه العراقین ، رنگ، تحلیل روان شناختی، تحلیل جامعه شناختی ، تحلیل زیبا شناختی.
این پایان نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود است