صورخیال گل در آیینۀ غزلیّات صائب و با تأکید بر ادب عرفانی
نویسندگان
ماندانا علیمی 1؛ مسعود پاکدل2؛ زکیه رشیدآبادی3
1استادیار دانشگاه آزاداسلامی واحد آزادشهر
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد رامهرمز،دانشگاه آزاد اسلامی،رامهرمز،ایران .
3دانشگاه فرهنگیان پردیس هاشمی نژاد.تهران
چکیده
گل و گیاه از دیرباز دست مایه هنرنمایی‎های خیالی و تصویرآفرینی‎های شگرف بوده است. برخی شاعران نامدار ایران چون صائب با طبع وقّاد خویش زیباترین تصویرهای هنری و صورخیال را از پدیدۀ زیبای هستی خلق کرده‎اند. ‎با همۀ فراخی دامنۀ جغرافیای محیط زیست شاعران و با همۀ اختلافاتی که از نظر اوضاع طبیعی در هر ناحیه‎ای‎ از نواحی مختلف نفوذ شعر فارسی وجود داشته، رنگ عمومی شعرهای طبیعت یکسان است. مبانی معناگرایانه و تأویلی عارفان با عنصر خیال و رویکرد زیباآفرینی می‎آمیزد. و همواره در آیینۀ ادبیّات عرفانی انعکاس می‎یابد. هدف از انجام پژوهش حاضر که با استفاده از روش کاربردی، استدلال ، تحلیل عقلانی و بر پایه مطالعات کتابخانه‎ای‎ انجام شده، این است که با تأویل گل‎ها و تمثیل در اشعار صائب، مبانی بینامتنیت عرفانی را بیان کند. به زوایای تفکّر در ادبیّات عرفانی دست یابد. نگارندگان برآنند تأویل‎های عرفانی را در آیینه تمثیل در غزلیّات صائب با تأکید بر جلد سه و چهار و پنج و با تعمّق در آن نقش‎آفرینی وی را درباره گل به رشتۀ تحریر کشند. و برای اظهار اسرار و باورهای پنهانی را که صائب در تبیین تجلّیات نزولی ظهوری و تجلّیات صعودی شهودی، از آن بهره برده‎ را بیان کنند؛ در حقیقت صائب از گل و انواع آن، تأویل‎های عرفانی مختلفی به تصویر کشیده است.
کلیدواژه‌ها
گل؛ صورخیال صائب؛ عرفان وتصوّف؛ ادبیّات عرفانی
http://pab.journals.pnu.ac.ir/article_5512.html