کتاب شاهنامه فردوسی اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، جزء بزرگترین حماسههای جهان، مهمترین نامهٔ اندیشهٔ سیاسی ایران شهری در دورهٔ اسلامی، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسهٔ ملی ایرانیان و نیز بزرگترین سند هویت ایشان است.
شاهنامه به تنهایی از همهٔ مآثر ملی بیشتر و بهتر توانسته در زنده نگه داشتن نام و نشان ایرانی، دمیدن روح مردانگی و جوانمردی و شهامت در مردم این مرز و بوم مؤثر واقع گردد و یکپارچگی و استقلال کشور را تضمین نماید.
کتاب شاهنامه فردوسی (Shahnameh)، اثری است منظوم در حدود پنجاه هزار بیت در بحر متقارب مثمن محذوف. سرایش آن حدود سیسال به طول انجامید. فردوسی خود در این باره میگوید:
من این نامه فرخ گرفتم به فال
همی رنج بردم به بسیار سال
نقش فردوسی را در تجدید حیات ملی ایران هرگز نمیتوان فراموش کرد. فردوسی بر ستیغ شکوهمندانه ایران دوستی و ملت گرایی، عقاب آسا آشیان داشت و از پیروزی تازیان بر ایران مؤمن خونین دل میخورد و این نکته را میتوان از پیام "رستم فرخزاد" به برادرش دریافت، بدین جهت در برابر چنین دل شکستگی و اندوهناکی راهی بهتر از آن نیافت که با حماسه سرایی و ذکر سرگذشت پهلوانان دلیر و شهریاران جهانگیر ایران، روزگار سروری و سرافرازی را آیینهوار فراروی ایرانیان بازنهد و آنان را به بازیافت آن سر افرازیها فراخواند.
فردوسی با سرودن اثر شکوهمند خود «شاهنامه» زبان فارسی را که میرفت تا جای خود را به زبان عربی بدهد، از دستبرد باز رهاند و در این راه نه تنها به پاسداریش بسنده نکرد بلکه در گسترش آن از ترکیب سازی زیبا و طرح اصطلاحات و کنایات و آرایههای ادبی در سیاق سخن پارسی کوشید و گوهرهای پر بها درخشانی را از واژههای خوشایند در دریای وزن متقارن به معرض تماشا در آورد.
فردوسی شخصیت جهانی است که به آیندهٔ انسان میاندیشد و میخواهد که انسان به مانند شخصیت حماسهها نماد انسان کامل و مظهر پاک سرشتی شود و این از مایههای شگفتی حماسهٔ فردوسی است. کتاب شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی بر اساس نسخه معتبر مسکو است و توسط انتشارات سعید نوین به چاپ رسیده است.