نویسنده کتاب «مساجد اوليه ايران از آغاز تا دوره حکومت سلجوقيان» باربارا فینستر است و فرامرز نجد سمیعی آن را ترجمه نموده است. این کتاب توسط انتشارات پازینه در سال 1392 به چاپ رسیده است.
مسجد نماد پاکی و وحدت است، به زبانی دیگر محل سجود و خضوع به درگاه حضرت حق و در واقع عظمتش در معنویت آن است. بررسی متون تاریخی و گزارشهای سیاحان و جغرافینویسان اسلامی یکی از منابع معتبر پژوهش درباره مساجد محسوب میشود.
کتاب حاضر یکی از کلیدیترین کتابها درباره شکل، ساختار و تحول مساجد اسلامی در قرون اولیه تا دوره سلجوقی است.
محقق این کتاب با ظرافت و دقت فراوان توانسته است با آگاهی از کلیه منابع و مآخذ معتبر، مجموعه پژوهشی، علمی، دقیقی را در اختیار مخاطبان قرار دهد.
این کتاب در هفده فصل تهیه شده است که عبارتند از:
فصل اول: مقدمه،
فصل دوم: چکیده تاریخی،
فصل سوم: تعریف کلی مسجد و مصلی،
فصل چهارم: مسجد ستوندار،
فصل پنجم: طرحهای اصلی گوناگون،
فصل ششم: مساجد گنبددار،
فصل هفتم: مساجد ایواندار،
فصل هشتم: عناصر مجزا،
فصل نهم: ساختارهای ویژه،
فصل دهم: تزئینات،
فصل یازدهم: جمعبندی،
فصل دوازدهم: فهرست مساجد استوار و مستحکم،
فصل سیزدهم: فهرست مساجد ذکر شده در منابع،
فصل چهاردهم: فهرست اختصارات منابع یاد شده،
فصل پانزدهم: فهرست اعلام،
فصل شانزدهم: پانویسها،
فصل هفدهم: آلبوم عکسها