کتاب حاضر نوشته محمدباقر انصاری و سید حسین رجایی است.
هدف از این تألیف بیان ناگفته هایى از ماجراى فدک و عرضه ى کاملى از تاریخ آن غصب و محاکمه است که در دو جهت ترسیم شده است:
اول: جمع بندى و تدوین یک صورت کامل از ماجراى فدک از ابتداى فتح آن سرزمین و بخشش آن از سوى پیامبر صلى الله علیه و آله به حضرت زهرا علیهاالسلام تا غصب آن، و انگیزه هاى غاصبین و اقدامات متقابل امیرالمؤمنین و حضرت فاطمه علیهماالسلام در مقابله با آنان، و نتیجه ى نهایى در ماجراى فدک.
براى این منظور جمع آورى کلیه متون مربوط به موضوع انجام شد و سپس با تطبیق و تلفیق و مقایسه و جمع بندى آنها، مجموعه اى کامل که شامل همه ى مسایل مربوط به فدک است تنظیم گردید تا وقایع قبل و بعد و مقارن خطبه در جاى خود قرار گرفته و کیفیت خطابه بخوبى ترسیم گردد.
دوم: تقدیم متن مقابله و تحقیق شده ى کاملى از خطابه ى حضرت زهرا علیهاالسلام که تاکنون انجام نشده است، چرا که اکثر کتب فقط به یک روایت از کتاب احتجاج اکتفا کرده اند و احیاناً شواهدى از کتب دیگر آورده اند و مقابله ى کامل با همه ى نسخ تاکنون انجام نشده است.
با در نظر گرفتن دو هدف مذکور، کتاب حاضر در 9 بخش تنظیم شده است:
بخش اول آغاز مسئله ى فدک را مطرح کرده که از فتح آن پس از خیبر تا بخشش آن از سوى پیامبر صلى الله علیه و آله و به امر پروردگار به حضرت زهرا علیهاالسلام و تصرف آنحضرت و استفاده ى چهار ساله ى فقرا از جود و بخشش بیکران آنحضرت بیان شده، تا آنجا که غاصبین اقدام به غصب نمودند.
بخش دوم بیانگر اقدامات امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهما السلام در مقابله با غاصبان است تا با روشن شدن ابعاد مختلف این ظلم معلوم شود که به سادگى نمى توان از کنار آن گذشت، چرا که امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهماالسلام مى توانستند بى تفاوت باشند ولى مقابله کردند و تا آخرین قدم ایستادند.
بخش سوم کتاب بیانگر اقدامات عجیبى است که غاصبین پس از تثبیت غصب فدک دست به آن یازیدند، و به دست خود یکباره پرده از ابهامات برداشتند و مسئله براى همگان روشن شد.
در بخش چهارم زمینه ى مسئله و ریشه یابى در اعماق عقیدتى اجتماعى آن مطرح شده است، تا خواننده قبل از مطالعه ى اصل ماجرا بینش و زمینه ى فکرى لازم براى تحلیل مسئله را داشته باشد.
بخش پنجم ترسیم و تحلیلى از خطابه ى حضرت زهرا علیهاالسلام در مسجد پیامبر صلى الله علیه و آله بضمیمه ى خلاصه اى از آن است، که آمادگى لازم را براى مطالعه ى متن عربى و ترجمه ى فارسى آن ایجاد مى کند.
بخش ششم مربوط به سند و متن خطابه ى حضرت زهرا علیهاالسلام و بیان کار انجام شده در این کتاب است. کتابشناسى مفصلى نیز درباره ى فدک و خطابه ى حضرت تقدیم شده، تا راهگشاى محققان باشد.
بخش هفتم کتاب متن کامل و مقابله شده ى خطابه ى حضرت زهرا علیهاالسلام است و در پاورقی ها اختلاف نسخه ها و توضیحات لازم براى تبیین متن آمده است.
بخش هشتم ترجمه ى فارسى خطابه ى حضرت است و در پاورقی ها برخى اختلافات نسخه ها ذکر شده است.
در آخرین قسمت کتاب بخشى بعنوان «پرونده ى باز فدک» مطرح شده و طى آن جوانب اجتماعى فدک براى شیعه و عاقبت غاصبین آن، و آنچه آینده هاى فدک را ترسیم کرده، تبیین شده است.