به گزارش خبرگزاری فارس، سومین نشست «رصد صبح» همزمان با دومین سالروز شهادت سردار حسین همدانی به رونمایی و نقد کتاب «عطر عربی» اختصاص یافت؛ این اثر شامل 14 داستان کوتاه از 14 نویسنده با انتخاب مرحوم فیروز زنوزی جلالی با موضع مدافعان حرم است و با حضور مصطفی جمشیدی، علی محمد مودب و علی اصغر عزتی پاک و میلاد عرفان پور، کارشناسان و منتقدان ادبی نقد و بررسی شد.

*جمشیدی: در عرصه ادبیات مدافعین حرم بسیار کمرنگ ظاهر شدیم

مصطفی جمشیدی، نویسنده و کارشناس ادبی در ابتدای این نشست یاد سردار حسین همدانی را و همچنین فیروز زنوزی جلالی را که جمع آوری و تایید این داستان ها را به عهده داشت، گرامی داشت.

جمشیدی از تفاوت ادبیات غرب در حوزه جنگ و ادبیات ما در حوزه دفاع مقدس گفت: در غرب در وجه کشتار جنگ و خون و خونریزی و پیروزی ها و فتح های آن بسیار غلو می شود ولی در ادبیات دفاع مقدس و در پی آن حوزه جدید ادبیات مدافعین حرم، کشتار ارزش نیست و چیزی که ارزش دارد وجه انسانی و نگاه به انسان مظلوم است که مطرح می شود. ادبیات جنگ ادبیات ملال نیست. زندگی عادی و روزمره انسان ها ملال انگیز است و هیچ اتفاق و خیزشی در آن نخواهیم داشت ولی در ادبیات دفاع مقدس ایستایی نداریم.

جمشیدی درباره کتاب «عطر عربی» گفت: در این کتاب ملیت اثری ندارد و آشنایی زدایی اتفاق افتاده است چون موقعیت قرارگیری اتفاقات خارج از وطن و کشور ماست. در جنگی شرکت کرده ایم که با عقل کوچک بعضی ها، جنگ ما نیست ولی منافع آن منافع ماست. راوی در لوکیشن خارجی به عنوان دانای کل حضور دارد. این منتقد افزود: هر واقعه ای تا به وضعیت نمایشی پایدار تبدیل نشود جاودانه نمی شود و این وظیفه ادبیات است.

نویسنده رمان سمندر در ادامه گفت: ادبیاتی که داریم و چیزی که در واقعیت اتفاق می افتد مکمل هم هستند و اگر ادبیات نباشد این اتفاق ناقص می ماند. ادبیات قسمتی از وظیفه اش کشف حقیقت است.

جمشیدی با انتقاد از کم توجهی مسئولان به موضوع آشنایی نویسنده ها از نزدیک با موقعیت اتفاق های افتاده در جنگ گفت: وقتی جنگی خارج از وطن اتفاق می افتد باید راهی باز شود تا نویسنده ها از نزدیک جنگ را ببینند و با جزئیات آن روبرو شوند. در «عطر عربی» با موضوع دفاع و جنگ بسیار واقع بینانه برخورد می شود و دروغی در آن نیست و از تصنع به دور است. گزارش ها بی طرفانه است و از سوی دانای کل مطرح می شود. تاثیر برانگیز است که پدیده هایی به این حد شگرف داشته باشیم ولی در آثار ادبی ما اینقدر کمرنگ ظاهر شوند.

*مودب: اجازه ندادند نویسنده ها از نزدیک واقعه را لمس کنند

علی محمد مودب، مدیر مجموعه شهرستان ادب، ناشر کتاب «عطر عربی» گفت: ادبیات جایی است که انسان خطر می کند و به دیدار خود می رود. یکی از دلایلی که انسان در دوره حاضر ملال دارد این است که شجاعت ندارد. وقتی به دیدار خود نمی رویم و با خودمان روبرو نمی شویم گرفتار ملال و نا امیدی می شویم. که این مستلزم داشتن شجاعت است. آدم های بی تصمیم در این نبرد بین خیر و شر نمی توانند انتخاب کنند. ملالی که دیده می شود از بی تصمیمی و بی ارادگی خودمان است.

وی در ادامه افزود: ادبیات جنگ جایی است که انسان به دیدار خود می رود. می تواند شورانگیز و مهیج باشد و به قدر کافی کشش دارد. ادبیات جنگ قصه آدم هایی است که تصمیم می گیرند و به استقبال خطر می روند و حادثه می آفرینند. ما در منطقه ای قرار داریم که جنگ در آن جولان می دهد و نویسندگانی که نترسیدند و به آتش جنگ نزدیک شدند و سراغ موضوع آن رفتند به قدر دلاوری و شجاعت خودشان موفق شدند.

مودب درباره داستان های مجموعه گفت: در تک تک قصه ها می توان تقابل مرگ و زندگی را حس کرد. کاش هنرمندان از این فرصت استفاده کنند و ملال روزمرگی خود را در این تجربه ادبی برطرف کنند.

مودب در ادامه گفت: حماسه، نیاز انسان زمان ماست نه به دلیل وجوه سیاسی خودش بلکه با توجه به وجوه معرفتی و شناختی. در داستان های «عطر عربی» درگیری ها و چالش های جدی وجود دارد و به خاطر خودشناسی خودمان باید آن را جدی بگیریم. با این داستان ها می توانیم از روزمرگی بگریزیم. انسان ها در حالت عادی دوست دارند سوت زنان از کنار وقایع بگذرند و حوادث عالم اجازه نمی دهد خود را کنار بکشیم. کشمکش حق و باطل را نمی توان نادیده گرفت.

این شاعر و منتقد نیز به عدم حضور نویسندگان در صحنه نبرد انتقاد داشت و گفت: با وجود تمام پیگیری ها باز هم امکان حضور پیدا نشد و نویسنده ها از طریق تحقیق و مطالعه به این اثر دست یافتند و اگر می توانستند از نزدیک درک کنند موقعیت های مناسب تری می یافتند. نوشتن اصیل بعد از مشاهده واقعه است. باید حواسمان باشد که اگر حوادث واقعی ثبت نشوند بعدها به مشکل می خوریم مانند اتفاقی که در بوسنی پیش آمد.

*عزتی‌پاک: ایران جدید با عطر عربی متولد شده است

علی اصغر عزتی پاک، مدیر بخش داستان شهرستان ادب و منتقد ادبی گفت: این مجموعه از دستپخت‌های ماست. دیگران به لزوم نگارش این کار پی نبردند یا بی تفاوت بودند و ملالی دارند که به جنبش در نیامدند. بخش مهمی از ادبیات امروز ما چشم بر این حضور بسته و بزرگ شدن ایران را نادیده گرفته است.

وی در ادامه افزود: مخاطب حرف های من خارج از مخاطبان این جمع هستند. کتابخوان هایی هستند که نگاه جدیدی به دنیا ندارند و به دنبال کشف موضوعات جدید نیستند. نوینسدگان ما و مخاطبانشان از ارزش تهی شده اند و به دنیا ناامیدانه نگاه می کنند. ما به جریانی سیاسی_نظامی وارد شده ایم که باید مثل هر اتفاق دیگری دارای ضمیمه های فرهنگی باشد تا ابتر نماند؛ «عطر عربی» این گفتمان را ترویج می دهد. مسائل فرهنگی جنگ سوریه هنوز برای مردم کشور خودمان مطرح نشده است و مردم از ابعاد فرهنگی آن بی خبرند. به همین دلیل این مجموعه داستان بسیار مهم است و زمینه فرهنگی هنری این جریان سیاسی نظامی است. عطر عربی باید از طرف مسئولان و مردم جدی گرفته شود تا همه از ورای ظواهر، به بطن این جنگ پی ببرند.

عزتی پاک درباره مضامین داستان ها نیز گفت: مضامین داستان ها بسیار متنوع و جذاب اند و داستان ها بسیار نفس گیرند. عطر عربی مهم است چرا که نشان می دهد ایران بزرگ شده و به مردم منطقه خود توجه دارد. ایران دیگر مانند گذشته منزوی نیست ولی نویسندگان مطرح ما به این مسأله توجهی ندارند، منتها جوان ها این مطلب را زودتر فهمیده اند و در این کتاب به نمایش گذاشته اند. ایران جدید با عطر عربی در ادبیات متولد شده است. در این کتاب از پاکستان و افعانستان و ترکیه و روسیه گرفته تا سوریه و عراق و ایران و از آن طرف اروپا و آمریکا، انسان حاضر است که نشان دهنده توجه ما به دیگران است.

عزتی پاک در پاسخ به سوال یکی از مخاطبان که پرسید برای ترجمه این کتاب اقدامی شده است یا نه؟ گفت: برای شروع از یکی از داستان های نسبتا بلند کتاب برای ترجمه استفاده شده است تا نهایتا تمام کتاب ترجمه شود. یکی از مخاطبان نیز از مصطفی جمشیدی خواست که در تبدیل شدن یکی از داستان های مجموعه به فیلمنامه کمک کند.

در خلال برنامه میلاد عرفان پور بخش های از کتاب را بازخوانی کرد و در پایان کتاب «عطر عربی» با حضور کارشناسان و برخی از نویسندگان اثر رونمایی شد.