خبرگزاری فارس - گروه کتاب و ادبیات: «حاجی فیروز» خاطرات دیده‌بان جانباز فیروز احمدی، حاصل گفت‌وگو و تدوین میثم رشیدی مهرآبادی یکی از آن کتاب‌هایی است که در فاصله کوتاهی به چاپ‌های متعدد رسید و توانست مورد توجه قرار گیرد.
«حاجی فیروز» بر خلاف نامش و تصوری که ایرانیان از این نام دارند روسفید است، زیرا او با رشادت در سال‌های جنگ تحمیلی در برابر دشمن ایستادگی کرد تا دشمن نتواند به ذره‌ای از خاک وطن دست پیدا کند. از این حیث باید گفت نام کتاب تناسبی با شخصیت اصلی کتاب ندارد (البته واقفم که این نام شخصیت اصلی کتاب است). فردی که شش مرتبه در طول سال‌های جنگ مجروح شد و این سبب نشد تا دست از حضور در جبهه‌ها بکشد.
این کتاب اثر نویسنده و فعال حوزه دفاع مقدس میثم رشیدی مهرآبادی است که پیش از این نیز آثاری از او روانه بازار کتاب شده بود. یکی از ویژگی‌های این کتاب که می‌تواند ضعف و قوت کتاب محسوب شود، آغاز کتاب با روزهای جنگ و ورود این رزمنده به جریان جنگ است. نویسنده، تکلیف خواننده را با کتاب روشن کرده و او را مستقیم وارد خاطرات فیروز احمدی می‌کند که از این منظر یک حسن به حساب می‌آید ولی در بسیاری از بخش‌ها خواننده پیشینه‌ای از شخصیت اصلی ندارد و این را می‌توان به عنوان یک نقطه ضعف برای کتاب حساب کرد.
در مقدمه کتاب به خاطرات این رزمنده اشاره شده که اگر از کودکی آغاز می‌شد با کتاب قطوری روبرو می‌شدیم، که با این نگاه قطور نشدن کتاب یک حسن برای این کتاب محسوب شود و نویسنده با آوردن سالشماری از زندگی «فیروز احمدی» زندگی او را به صورت اجمالی مرور می‌کند اما خواننده هیچ ذهنیتی نسب به شخصیت فیروز احمدی پیدا نمی‌کند.
برای مثال هیچ اشاره‌ای به دلیل انتقال او و ظاهرا خانواده‌ش از زنجان به تهران آن هم به منطقه‌ای نسبتا شمالی در شهر نمی‌شود. یا وقتی صحبت از ازدواج و ... می‌شود خواننده تنها می‌فهمد از نظر زمانی این رویداد چه زمانی در زندگی این رزمنده رخ داده است و اطلاعات دیگری به خواننده داده نمی‌شود، در صورتی که این جزئیات هر چند بی‌اهمیت (در صورتی که ازدواج مسئله بی‌اهمیتی در سال‌های جنگ نبوده و نشان می‌دهد زندگی جاری است و علاوه بر این به نقش پررنگ بانوان در سال‌های دفاع مقدس اشاره دارد که با صبوری زمینه حضور مردان در جبهه‌ها را فراهم می‌کردند) در شکل دادن ذهن خواننده از آن سال‌ها بسیار مهم بشمار می‌رود. این مسئله شاید خصوصی باشد ولی وقتی رزمنده‌ای در حال روایت خاطرات آن سال‌ها است نمی‌تواند از نقش همسرش حرفی نزند، این موضوع به قدری مغفول مانده که حتی اسم همسر رزمنده جانباز فیروز احمدی نیز در کتاب نیست و تنها به نام فرزندان او اکتفا شده است.
در تبلیغاتی که برای این کتاب صورت می‌گرفت، عنوان می‌شد با خاطرات رزمنده‌ای روبرو هستیم که پس از اتمام جنگ به شغل پدری خود بازگشته و نانوایی پیشه کرده است. اما در این کتاب جز یک عکس که در آن نشان داده شده، حاجی فیروز مشغول نانوایی است و دیگری تنها یک اشاره در سالشمار زندگی این رزمنده هیچ اشاره دیگری به این مسئله نشده است.
نویسنده کتاب از آنجا که تجربه روزنامه‌نگاری و حضور در عرصه رسانه دارد در بخش‌های مختلف از میان‌تیترهای خوبی بهره برده و همین خواننده را برای ادامه کتاب ترغیب می‌کند. این میان‌تیترها را باید یکی از نقاط قوت و برجسته اثر دانست که در نظم دادن به متن نیز بسیار موثر بوده‌اند.
از دیگر مسائلی که در ارتباط با این کتاب باید به آن اشاره کرد، پانویس‌های آن است. پانوشت‌های «حاجی فیروز» کامل بوده و خواننده وقتی با نام شخصیتی روبرو می‌شود نویسنده در پانوشت توضیح و معرفی کافی ارائه می‌کند.
یکی از مسائلی که در بخش‌هایی به چشم می‌آید این است که به نظر می‌آید مصاحبه‌کننده حضور فعالی در روند مصاحبه نداشته، برای نمونه، وقتی راوی از دیدارش با احمد متوسلیان و دیگر فرماندهان شهید جنگ مانند شهید همت سخن می‌گوید، نویسنده و مصاحبه‌کننده (بنا به متن کتاب) هیچ واکنشی نداشته در حالی که می‌توانسته اطلاعات بیشتری بگیرد، در حالی که در کتاب تنها به اینکه آنها را در جلسه‌ای دیده اکتفا شده است. البته شاید راوی همین برخورد را با این فرماندهان داشته و هیچ اطلاعات اضافه دیگری ندارد که این نیز می‌شد با تمهید مصاحبه‌کننده در متن گنجانده شود تا خواننده با این پرسش روبرو نشود که در آن جلسه چه اتفاقی افتاده که هیچ اطلاعاتی از آن نقل نشده است.
در بخشی از کتاب (صفحه 88) از زبان پدر فیروز احمدی عنوان می‌شود که وقتی فرزندانش مجروح می‌شوند همراه با همسرش به شهرهای مختلف برای عیادت می‌رفتند اما در روایت فیروز احمدی سخنی از این مسئله گفته نمی‌شود، این در حالی است که فیروز احمدی شش مرتبه مجروح شده و حداقل در یک مرتبه از این مجروحیت‌ها چنین تجربه‌ای را داشته است.
این کتاب از این حیث که خاطرات یک رزمنده سال‌های دفاع مقدس به خصوص یک «دیده‌بان» را روایت می‌کند، اثری قابل توجه است و حتی نگارنده این متن را به خواندن خاطرات دیده‌بان‌ها ترغیب کرد ولی ای کاش این کتاب تفصیل بیشتری داشت تا خواننده به واسطه خاطرات یک دیده‌بان که یکی از فعالیت‌های خاص در جبهه محسوب می‌شود، حضور بیشتری در آن سال‌ها پیدا می‌کرد.
کتاب «حاجی فیروز» خاطرات دیده‌بان جانباز فیروز احمدی از سوی نشر نارگل در 112 صفحه با قیمت 7هزار تومان روانه بازار کتاب شده است.
