عقلانیت دینی و رفتار اخلاقی از منظر امام خمینی (ره)

۱۳۹۶-۱۰-۱۷

کتاب «عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام خمینی (س)» تالیف معصومه صابری، با نگاهی به مفهوم عقلانیت و رویکرد فلسفی به دین، نوع نگاه به انسان از منظر بنیانگذار انقلاب اسلامی را بررسی می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در مقدمه کتاب «عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام خمینی (س)» به قلم معصومه صابری آمده که یکی از مسائل و مباحث دینی - کلامی مهم، مساله عقلانیت در حوزه تفکر دینی است، چراکه روشنفکران غربی و غرب‌باور در تلاش‌اند در راستای ترویج اندیشه سکولاریستی، اندیشه جدایی عقل از دین (راسیونالیسم) را در جامعه دینی مطرح کرده و با ناکارآمد جلوه دادن دین و مدیریت دینی از حل معظلات و پاسخگویی به نیازهای زندگی، مدیریت عقلانی و مدیریت علمی را به‌عنوان جایگزین دین ترویج کنند از این‌رو عقلانیت دینی باید مورد بررسی همه‌جانبه قرار گیرد. در دین اسلام، عقلانیت دینی در پرتو هدایت و تربیت دینی، به چنان بینش بالنده‌ای رسیده که میدان دادن به نفس اماره و برآوردن همه خواسته‌ها و انتظارات کنترل نشده و تعدیل نشده را نه تنها نشانه خردورزی، تمدن و ترقی نمی‌داند، بلکه بدترین نوع جهالت، اسارت دور شدن از شرافت و کرامت انسانی برمی‌شمارد.

امام خمینی (ره)، بنیانگذار انقلاب اسلامی، عالم دین، فیلسوف، اندیشمند سیاسی و جامعه‌شناسی است که به بهترین وجه، عقلانیت دینی را در عرصه‌های فردی و اجتماعی متبلور کرده و جلوه‌های جدیدی از کارکردهای دین بر مبنای عقلانیت و توانمندی آن در تاریخ اسلام و عرصه جهانی نمودار کرد. در اندیشه امام خمینی (ره)، عقلانیت و رویکرد فلسفی به دین، اساس و پایه نظریه‌پردازی و رویکردی اساسی در حصول معرفت و شناخت و بیانگر نوع نگاه به انسان است. از این‌رو پرداختن به موضوع عقلانیت دینی از نگاه امام خمینی (ره)، امری راهگشا و کلیدی در تبیین نگاه اسلام و مکتب تشیع به مساله عقل و دین است.

کتاب حاضر در چهار بخش با عنوان‌های «کلیات بحث»، «مبانی فکری موثر بر دیدگاه امام در زمینه رفتار اخلاقی»، «عقلانیت دینی و رفتار اخلاقی» و «اصول عقلانی حاکم بر رفتار اخلاقی از دیدگاه امام (ره)» تدوین شده است.

نخستین بخش کتاب در سه فصل ضمن اشاره به مباحث مقدماتی و مفهوم‌‌شناسی، جایگاه بحث عقلانیت دینی و رفتار اخلاقی در کلام جدید و فلسفه اخلاق را مورد بررسی قرار داده است. نویسنده کتاب در بخش دوم نیز مبانی هستی‌شناختی، مبانی معرفت‌شناختی و مبانی انسان‌شناختی موثر بر دیدگاه امام خمینی در زمینه رفتار اخلاقی را بیان کرده است.

عقلانیت دین، رفتار اخلاقی و رابطه عقلانیت دینی و اخلاق از نگاه امام خمینی، موضوعات محوری سومین بخش کتاب هستند. چهارمین بخش کتاب نیز در سه فصل به اصول عقلی نظری حاکم بر رفتار اخلاقی، اصول عقلی عملی حاکم بر رفتار اخلاقی و ضرورت مبارزه با آسیب‌های بی‌توجهی به عقل در اخلاق و رفتار اخلاقی، می‌پردازد.

در صفحه 112 کتاب درباره موضوع «عقل و عقلانیت ابزاری» می‌خوانیم: «عادی‌ترین سطح از عقل و عقلانیت، عقلانیت ابزاری و عقل معیشت‌اندیش است. این سطح از عقلانیت با عقل عملی که عهده‌دار تدبیر و چاره‌اندیشی انسان در ارتباط با زندگی فردی و اجتماعی است، مرتبط می‌باشد. بالاترین سطح از عقلانیت نیز عقلانیت قدسی می‌باشد که نوع متعالی از عقلانیت شهودی است. کسی که از عقلانیت قدسی بهره‌مند است، حقایق و اموری را که دیگران با روش‌های مفهومی و برهانی درک می‌کنند به‌طور مستقیم دریافته و از طریق ارتباط مستقیم درک می‌کند؛ وحی انبیاء و الهامات اولیاء در تعبیر حکیمان و عارفان اسلامی حاصل عقلانیت قدسی آن‌ها است.»

نخستین چاپ کتاب «عقلانیت دینی در حوزه رفتار اخلاقی از نگاه امام خمینی (ره)» در 256 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 15 هزار از سوی موسسه چاپ و نشر عروج راهی بازار نشر شده است.

برچسب ها:

عقلانیت،دینی،رفتار،اخلاقی،خمینی،

افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود