گسترش تروریسم در قرن بیست و یکم

۱۳۹۷-۱۱-۰۸

نگاهی به کتاب اَبَرتروریسم

دنیا در دوران پس از جنگ سرد، به‌ ویژه از اوایل قرن بیست‌ و یکم، با شرایط جدیدی روبه‌رو شده که آثار و نتایج آن با قرون گذشته ناهمسانی‌هایی اساسی دارد. در دوران جنگ سرد مسائل بین‌المللی به‌ طور عمده از رقابت و رویارویی تسلیحاتی و احتمال درگیری‌های نظامی بین کشورها، به‌ ویژه ابرقدرت‌ها، سرچشمه می‌گرفت و حملات تروریستی نیز روش‌های سنّتی و تکراری و آثاری محدود داشت. اما در شرایط جدید جهانی، رویدادهایی چون به کار بُردن گاز سمّی - که فرقه‌ی «حقیقت والا» در ژاپن مسئول آن بود - و هواپیمایی که به‌ مثابه موشک هدایت‌شونده، در رویداد ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در آمریکا به کار رفت و موارد متعدّد دیگر چون تلاش القاعده برای دستیابی به مواد رادیواکتیو، بهره‌گیری وسیع از فضای مجازی، پولشویی و قاچاق مواد مخدّر، جهانیان را با تهدیدهای بزرگی روبه‌رو ساخته است که برخی از پژوهشگران آن را «جنگ جهانی زیرزمینی» نام نهاده‌اند.

در این جنگ مرکز فرماندهی قابل‌ شناسایی نیست اما آثار منفی اقدامات آن بسیار سنگین و گسترده است. در آینده‌ی نزدیک تروریسم با به‌ کارگیری فنّاوری‌های جدید، از جمله ماهواره، فضای مجازی و ...، به‌ طور بی‌سابقه‌ای امنیّت بشریّت را در معرض تهدید قرار خواهد داد.

در قرن حاضر، «جهانی‌شدن» به عنوان یک عامل اصلی توسعه‌ی جوامع در سراسر جهان مطرح است. وابستگی متقابل کشورها به‌ طور مداوم رو به گسترش دارد و همگان در هر لحظه در معرض آثار مخرّب خرابکاری‌های کشوری، منطقه‌ای و بین‌المللی قرار گرفته‌اند که یکی از آن‌ها حرکت‌های تروریستی در شکل‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و عقیدتی است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که شمار لپ‌تاپ‌ها و آی‌پدهایی که اکنون در اختیار تروریست‌ها قرار دارد برابر با تمام لپ‌تاپ‌ها و آی‌پدهای ارتش آمریکا در اوایل قرن بیست‌ و یک است. آن‌ها می‌توانند با استفاده از این لوازم، علاوه بر دسترسی به اخبار و اطلاعات محرمانه در سراسر جهان، به فنون ساخت بسیاری از انواع جنگ‌افزارهای جدید نیز دست یابند. از سوی دیگر زیان وارد شده از سوی هکرها به اقتصاد جهانی، سالانه بیش از 10 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. برای مثال، یکی از مقامات عالی‌رتبه‌ی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در این باره گفته است هرگاه یک میلیارد دلار با ۲۰ نفر هکر متخصّص در اختیار داشته باشد می‌تواند آمریکا را فلج سازد.

بر اساس آمار به‌ دست‌ آمده پس از رویداد ۱۱ سپتامبر، تنها در فاصله‌ی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳، فراتر از ۳۰۰۰ نفر از اعضای القاعده در بیش از ۱۰۰ کشور جهان شناسایی شدند، در حساب‌های بانکی آن‌ها فراتر از 221 میلیون دلار موجودی کشف شد و افزون بر ۲۵۰ سازمان و گروه تروریستی ردیابی شدند. در سال ۲۰۱۷ شمار اعضای داعش به 40 هزار نفر در بیش از ۱۱۰ کشور جهان رسید.

مجموع این واقعیات نشان می‌دهد که در شرایط جدید جهانی مبارزه با حرکت‌های تروریستی و هوشیاری و آگاهی در این زمینه برای همگان ضرورت اساسی دارد. [برگرفته از مقدمه‌ی کتاب]

دکتر محمدجواد امیدوارنیا (متولد ۱۳۲۲) دانش‌آموخته‌ی علوم سیاسی در دانشگاه تهران و ملّی (دانشگاه شهید بهشتی) و دکترای چین‌شناسی و مسائل بین‌المللی چین از دانشگاه پکن است. در دهه‌ی ۱۳۵۰ وارد رسته‌ی سیاسی وزارت امور خارجه شد، در اداره‌ی هفتم سیاسی (میز چین) به کار پرداخت و به مأموریت‌های مکرر در سفارت ایران در پکن رفت. پس از انقلاب، سال‌ها در دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه (بخش چین) به پژوهش پرداخت. با مراکز مختلف پژوهشی چون مرکز مطالعات استراتژیک و مرکز بررسی‌های استراتژیک همکاری پژوهشی داشته و در مراکز آموزش عالی چون دانشگاه عالی دفاع ملّی و دانشگاه عالی علوم استراتژیک تدریس کرده است.

دکتر امیدوارنیا همچنین معاون و عضو هیئت‌ علمی مؤسسه‌ی مطالعات بین‌المللی آسیای مرکزی در سمرقند و عضو هیئت‌ علمی نشریه‌ی مطالعات آسیای مرکزی و ماورای قفقاز (دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی) است. او به عنوان عضو هیئت‌ علمی و سخنران در اجلاس‌های مختلف در زمینه‌ی مسائل چین و شرق آسیا در ایران، چین، روسیه، قزاقستان، ازبکستان، فرانسه، یونان، استرالیا، نیوزیلند، ژاپن و ... شرکت داشته است.

منبع: http://www.bookcity.org/detail/17457/root/books

برچسب ها:

سایت،کتابخانه،وابسته،آستان،قدس،رضوی،, معرفی،نقد،کتاب،ابرتروریسم،تروریسم،گسترش،قرن،21،

افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود