International Federation of Library Associations and Institutions
ایفلا؛ فدراسیون بین‌المللی انجمنها و موسسات کتابداری (IFLA) ارگانی مستقل، غیر دولتی، بین‌المللی، و غیرانتفاعی است.
هدف ایفلا
هدف ایفلا ارتقای تفاهم بین‌المللی، همکاری، گفت و شنود، پژوهش و توسعه در همه زمینه‌های کتابداری از جمله کتابشناسی، خدمات اطلاع رسانی، و آموزش کارکنان و ایجاد تشکیلاتی است که از طریق آن بتوان جنبه‌های بین‌اللملی کتابداری را ارائه کرد.
در جهت دستیابی به این اهداف، فدراسیون در مورد فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی که مناسب و مطلوب تشخیص داده شود تصمیم‌گیری می‌کند. این فعالیت‌ها عبارتند از: حمایت و هماهنگ کردن مطالعات و پژوهش‌ها؛ گردآوری، بررسی، انتشار، و اشاعه اطلاعات مربوط به فعالیت‌های کتابداری؛ تهیه کتابشناسی اطلاعات و آموزش؛ سازماندهی و برگزاری همایش‌های تخصصی؛ همکاری با مؤسسات بین‌المللی در زمینه اطلاع‌رسانی، سندپردازی، و آرشیوداری؛ و ایجاد دفاتری برای انجام وظایف مشخص. در عنوان ایفلا علاوه بر واژه انجمنها، واژه مؤسسات نیز حضور دارد که شامل کتابخانه‌ها، مدارس کتابداری، و مؤسسات کتابشناختی است.
تاریخچه
فکر ایجاد سازمانی بین‌المللی در حوزه کتابداری در سال ۱۹۲۶، در همایشی که به مناسبت سالگرد انجمن کتابداران امریکا در آتلانتا و فیلادلفیا برگزار گردید، مطرح شد.
در آن سال، گابریِل هنری در همایشی در پراگ پیشنهادی مبنی بر ایجاد کمیته‌ای بین‌المللی که بیانگر فعالیت‌های کلیه انجمن‌های ملی کتابداری باشد مطرح کرد. در ۳۰ سپتامبر ۱۹۲۷، در جشن پنجاهمین سالگرد انجمن کتابداران انگلیس در شهر ادینبورگ اسکاتلند، این پیشنهاد جامه عمل پوشید. در این جشن، نمایندگان انجمن‌های کتابداری ۱۵ کشور شرکت داشتند که به همت آنان ایفلا پدید آمد و اسحاق کالین کتابدار کتابخانه ملی سوئد به‌عنوان نخستین رئیس ایفلا برگزیده شد.
اساسنامه ایفلا در نخستین کنگره جهانی کتابداری و کتابشناسی در رم در سال ۱۹۲۹ تهیه شد. در ابتدا ایفلا عمدتاً محل دیدار کتابداران مهم اروپایی و امریکایی بود و تا مدت‌ها نیز همین وضع ادامه داشت.
در سال ۱۹۳۳ نخستین اجلاس ایفلا در شیکاگو برگزار گردید. در این زمان تعداد اعضا به چهل‌ویک نفر از ۳۱ کشور رسید که در میان آنها کشورهایی از قاره امریکا و اروپا و نیز کشورهایی مانند چین، هند، ژاپن، مکزیک، و فیلیپین حضور داشتند.
نخستین اجلاس ایفلا پس از جنگ جهانی دوم در ۱۹۴۷ در اسلو با کمک مالی بنیاد راکفلر و با حضور پنجاه‌ودو نماینده از ۱۸ کشور برگزار گردید؛ که مهم‌ترین دستاورد آن امضای توافقنامه همکاری میان ایفلا و یونسکو و نیز پذیرفته شدن ساختار بین‌المللی فهرستبرگه‌ها بود.
در سال ۱۹۶۱ همایش بین‌المللی اصول فهرست‌نویسی در پاریس برگزار گردید و علاوه بر آن از سوی شورای منابع کتابخانه اعانه‌ای به مبلغ ۲۰۰۰۰ دلار به آن اختصاص یافت که سبب شد ایفلا بر امر فهرست‌نویسی تمرکز یابد.
در سال ۱۹۷۱ هرمن لایبیرز کتابدار کتابخانه ملی بلژیک، محل استقرار دبیرخانه ایفلا را به شهر لاهه هلند انتقال داد. وی برنامه کنترل کتابشناختی جهانی (یو.بی.سی) را پیشنهاد کرد و بدین ترتیب، کتابداران جهان سوم به ایفلا راه یافتند و با کمک مالی شورای منابع کتابخانه، دفتری دائمی برای یو.بی.سی در لندن ایجاد شد.
لایبیرز گروهی را نیز به نام گروه توسعه برنامه در ایفلا ایجاد کرد که بعدها تبدیل به هیأتی تخصصی گردید. در سال ۱۹۷۶ اساسنامه جدید ایفلا توسط انجمن در شهر لوزان به تصویب رسید. در سال ۱۹۹۲ تعداد کشورهای عضو به ۱۳۵ کشور و تعداد اعضا به ۱۲۸۴ نفر رسید. تا سال ۲۰۰۰ تعداد کشورهای عضو ۱۴۴ و تعداد کل اعضا به بیش از ۱۶۰۰ نفر بالغ گردید.
عضویت
از سال ۱۹۷۶ ایفلا دارای دو نوع عضو اصلی بوده است: انجمنها و نیز مؤسسات، که هر دو دارای حق رأی هستند، نهادهای مشاوره‌ای مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی نظیر فدراسیون بین‌المللی سندپردازی (فید)، شورای بین‌المللی آرشیو، شورای بین‌المللی آموزش بزرگسالان، سازمان جهانی استانداردسازی (ایزو)، انجمن بین‌المللی ناشران، و نظام بین‌المللی اطلاعات نشریات نیز حق رأی دارند. برخی سازمان‌های بین‌المللی که با فعالیت‌های کتابداری مرتبط هستند می‌توانند به عضویت ایفلا در آیند و حق رأی داشته باشند.
نهادهای تصمیم‌گیری
مهم‌ترین نهاد تصمیم‌گیرنده، هیأت رئیسه و هیأت تخصصی است. هیأت رئیسه از نظر اجرایی و مدیریتی اختیار تام دارد و هیأت تخصصی نیز در هماهنگی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های تخصصی انجام وظیفه می‌کند. هیأت رئیسه شامل رئیس و ۷ عضو انتخابی و رئیس هیأت تخصصی است. هیأت تخصصی نیز متشکل است از هشت نفر مسئولان شاخه‌های هشتگانه و یک نفر دیگر که از سوی اعضای هیأت مالی انتخاب می‌شود.
مقر اصلی
مقر اصلی ایفلا، کتابخانه سلطنتی در شهر لاهه است. کارکنان آن عبارتند از: دبیر کل، مسئول هماهنگی فعالیت‌های حرفه‌ای، مدیر اجرایی، و پنج نفر کارمند. این افراد مسئولیت وظایف جاری سازمان، ارتباط با سازمان‌های دیگر، هماهنگی میان گروه‌های حرفه‌ای مختلف و واحدهای داخلی ایفلا، انجام امور مربوط به هیأت رئیسه و هیأت تخصصی، و انتشارات را برعهده دارند. هر برنامه اصلی برعهده یکی از کتابخانه‌های ملی جهان است. این کتابخانه‌ها به‌عنوان دفتر مرکزی و بین‌المللی هر یک از برنامه‌ها فعالیت می‌کنند.
شاخه‌ها و بخش‌ها
هشت شاخه اصلی ایفلا، که هر یک دارای بخش‌های متفاوت است، عبارتند از:
شاخه کتابخانه‌های پژوهشی عمومی اعم از ملی، دانشگاهی، و پارلمانی
شاخه کتابخانه‌های تخصصی
شاخه کتابخانه‌های عمومی که بخش‌های کتابخانه‌های نابینایان، کودکان، آموزشگاهی، و سیار در آن قرار می‌گیرند
شاخه کنترل کتابشناختی اعم از کتابشناسی، فهرست‌نویسی، رده‌بندی، و نمایه‌سازی
شاخه مجموعه‌سازی و خدمات عمومی
شاخه مدیریت و فن‌آوری اطلاعات
شاخه آموزش و پرورش
شاخه فعالیت‌های منطقه‌ای
برنامه‌ها
ایفلا دارای ۳۲ بخش و چندین میزگرد و گروه کار است که هر یک برنامه‌های خاص خود را دارد و از این طریق، همه مسائل مربوط به کتابداری را از مطالعات پیچیده مربوط به مدیریت کتابخانه‌های دانشگاهی تا آموزش حرفه‌ای کتابداران مدارس؛ از ایجاد مراکز منطقه‌ای مخصوص نابینایان در جهان سوم تا تهیه انتشارات رسمی؛ و از کوشش در راه اعتلای شغل و حرفه کتابداری و کتابداران تا رشد و توسعه کتابخانه‌های عمومی مورد بررسی و مداقه قرار می‌دهد.
همزمان با این برنامه‌ها، ایفلا دارای ۶ برنامه اصلی است که کل بخش‌ها در آن سهیم‌اند و ایفلا همواره همکاری میان بخش‌ها را برای به ثمر رساندن آنها مورد تأکید و تشویق قرار می‌دهد؛ این شش برنامه عبارت است از:
کنترل کتابشناختی جهانی و مارک بین‌المللی (یو.بی.سی.آی.ام.)
دسترسی جهانی به انتشارات (یو.ای.پی)
برنامه بین‌المللی مارک (آی.ام.پی)
برنامه حفاظت مواد کتابخانه‌ای (پی.ای.سی)
جریان جهانی ارتباطات (یو.دی.تی)
برنامه پیشبرد کتابداری در جهان سوم (اِی.ال.پی)
بودجه
ایفلا طی سالیان متمادی از کمک‌های مالی گروهی از مؤسسات، نمایندگی‌ها، و شرکت‌ها برای برگزاری همایش‌ها و کلاس‌های کارآموزی، طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی، و بورس‌های تحصیلی برخوردار بوده است.
ایفلا در سال‌های ۱۹۸۷-۱۹۸۸ کمک‌های مؤثری از یونسکو، دولت امریکا (از طریق کمیسیون ملی علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی)، شورای منابع کتابخانه، آژانس توسعه بین‌المللی کانادا، دولت فرانسه، و شورای فرهنگی بریتانیا دریافت کرده است.
زبان
زبان رسمی ایفلا، انگلیسی، فرانسوی، روسی، آلمانی، و اسپانیولی است. در همایش‌ها و جلسات عمومی متن سخنرانی به یکی از این زبان‌ها ایراد می‌شود و ترجمه همزمان آن به زبان‌های دیگر انجام می‌گیرد.
آدرس سایت: http://www.ifla.org
