مشروطهشناسی
نویسنده: دکتر موسی نجفی
ناشر: آرما
موضوع کتاب: ایران — تاریخ — انقلاب مشروطه، ۱۳۲۴ – ۱۳۲۷ق — مقالهها و خطابهها.
نوبت چاپ: اول
تاریخ چاپ:۱۳۹۱
شمارگان: 2000 نسخه
شابک: ۸-۱۷-۶۰۷۷-۶۰۰-۹۷۸
نحوهی ارائهی مطالب و تنظیم آن به نحوی است که به رئوس کلی، قواعد اساسی و مطالب کلیدی اشاره شده است و مطالب هر چند تخصصی است، ولی برای عموم مخاطبین و بهخصوص جوانان، دانشجویان و طلاب قابل استفاده است.
کتاب «مشروطهشناسی» جزو مجموعهکتابهای «وَ أنتم الأعلَون» است که به موضوع تاریخ، تفکر و تمدن میپردازد. نگارنده هدف از گردآوری این مجموعه را شناخت "هویت تاریخی" عنوان کرده و کتاب شامل مجموعه مقالات، مصاحبهها و گفتارهای گردآوری شده طی دو دهه دربارهی نهضت بیداری اسلامی در ایران است. البته نقطهی ثقل مباحث این کتاب، عصر مشروطه و تحولات عمیق رویکرد اندیشهی دینی در ادارهی جامعه و همزمانی آن با ورود غربگرایان به عرصهی ادارهی جامعه است.
مشروطهشناسی از نهضت تحریم تنباکو شروع میشود، سپس از چیستی مشروطه میگوید؛ در فصل سوم به اندیشهی سیاسی مشروطیت ایران میپردازد و با فصل«به سوی تمدن اسلامی» به پایان میرسد.
نحوهی ارائهی مطالب و تنظیم آن به نحوی است که به رئوس کلی، قواعد اساسی و مطالب کلیدی اشاره شده است و مطالب هر چند تخصصی است، ولی برای عموم مخاطبین و بهخصوص جوانان، دانشجویان و طلاب قابل استفاده است. آنان میتوانند با این کتاب بدون گمکردن «خط تاریخ»، تا حدودی نسبتها و ارزشها و جریانها را بفهمند و آگاهی اجمالی به ساحت بیداری اسلامی در این کشور حاصل نمایند .از دیگر ویژگیهای این کتاب، رویکرد جریان تاریخی تا زمان حاضر است و توجه دادن به سیر تمدنساز حوادث تاریخی.
اصل در مطالعهی این کتاب، گذار از تاریخ سیاسی به بصیرت سیاسی است. کتاب مشروطهشناسی پر از اصول و روشِ شناخت پدیدههای تاریخی و سیاسی است. از تاریخ اسلام مثال میزند تا رخدادی را در تاریخ مشروطه اثبات کند و بعد نشان میدهد که بین این دو با بیداری اسلامی چه رابطهای هست.
موسی نجفی در کتاب آورده است: نهضتهای شیعی در عین حالی که چیزی را نفی میکنند، یک الگوی اثباتی هم ارائه میدهند. به خلاف برخی فرهنگها و نهضتها که تنها نفی میکنند و الگوی اثباتی ندارند. اساسا نهضتهای شیعی نفیشان با اثبات است. اگر اثبات نداشته باشند مردم به آنها دل نمیدهند؛ مثل قیام اباعبدالله، که در عین نفی حاکمیت و خلافت اموی اثبات ولایت اهل بیت هم هست.