کتابخانه ملی یونان National Library of Greece
تاسیس: ۱۸۳۲ م.
وبگاه: www.nlg.gr
موقعیّت: آتن
یونان (به یونانی: Ελλάδα) (Hellas) کشوری در جنوب شرقی اروپا و جنوب شبه جزیره بالکان است. این کشور از شمال با آلبانی، مقدونیه و بلغارستان و از شرق با ترکیه دارای مرز مشترک زمینی است. سرزمین اصلی یونان در جنوب و شرق به وسیله دریای اژه احاطه شده و از غرب به دریای یونان محدود است. «یونان» نام فارسی این کشور است و این نام از ایونیا منطقه یونانینشین آسیای صغیر گرفته شده است.
یونان در محل پیوند سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا واقع شده است و میراثدار یونان باستان، امپراتوری بیزانس و نزدیک چهار سده سلطهٔ ترکان عثمانی است.
این کشور به عنوان مهد تمدن مغرب زمین و زادبوم دموکراسی، فلسفه غرب، بازیهای المپیک، علوم سیاسی، نمایشنامهنویسی (شامل هر دو نوع کمدی و تراژدی) قابل توجه است. جمعیت آن (طبق آمار سال ۲۰۰۵) ۱۰۶۶۸۳۵۴ نفر و مساحت آن بالغ بر ۱۳۱۹۹۰ کیلومترمربع است، زبان رسمی این کشور یونانی است.
تاریخچه
یونانیان از دوران باستان به مجموعه دستنوشتهها و کاغذ علاقهمند بودند. پیسیستراتوس (وفات ۵۲۷ ق.م.) نخستین کسی بود که در آتن مجموعه اشعار حماسی هومر و سایر آثار ادبی را برای نسلهای آینده ضبط کرد. بهدنبال وی ارسطو برای استفادههای شخصی دست به جمعآوری دستنوشتهها زد و آنها را برای استفاده بهتر نظم داد و فهرست کرد. سپس هادریان امپراتور رم، کتابخانهای بزرگ و زیبا در آتن و در آگورای قدیمی بنا نهاد.
در قرون وسطی کتابخانههای زیادی در بیزانس توسط اشخاص و مؤسسات دینی تأسیس شد. بعد از سقوط قسطنطنیه (۱۴۵۳م.) بسیاری از نسخههای خطی مهم راهی غرب شدند.
در دوران استیلای ترکیه بر یونان (۱۴۵۳ تا ۱۸۲۱)، کتابخانههای بسیاری برای حفظ فرهنگ ملت یونان تأسیس شد. بعد از قرن شانزدهم و ورود چاپ، بسیاری از کتابخانههای دیرها صاحب ویرایشهای نادری از آثار مهم در الهیات و سایر رشتهها شدند که تا این زمان از آنها نگهداری میشود.
در یونان جدید، بعد از استقلال، نخستین کتابخانه عمومی که برای تحقیق و استفاده عموم ایجاد شد، کتابخانه ملی یونان بود. این کتابخانه را برادران والیانوس، از ثروتمندان بزرگ، اهدا کردند و معمار آن کریستین هنسن، معمار دانمارکی بود. دومین کتابخانهای که در یونان جدید بهوجود آمد، کتابخانه مجلس در ۱۸۴۵ است.
در ۱۹۱۴ آرشیو عمومی ملی تأسیس و در فرهنگستان آتن جای داده شد. این آرشیو دارای مجموعهای غنی از اسناد اشخاص مشهور از ۱۸۲۱ و دورههای بعد از آن است.
کتابخانه ملی یونان (به یونانی: Εθνική Βιβλιοθήκη) (به انگلیسی: National Library of Greece) در نزدیکی مرکز شهر آتن واقع شده است. این کتابخانه توسط یک معمار دانمارکی طراحی شده است. این کتابخانه در سال ۱۸۳۲ میلادی تأسیس شده است و دارای ۲ شعبه است. در این کتابخانه کتاب٬ نشریه دانشگاهی٬ روزنامه٬ مجله٬ چندرسانهای و نسخه خطی جمعآوری شده است.
تأسیس کتابخانه ملی یونان به اولین حاکم کشور مستقل یونان مربوط میشود که در سال ۱۸۲۹درایجین (اولین پایتخت یونان) پرورشگاه بزرگی تأسیس کرد. این پرورشگاه شامل یک مدرسه مرکزی،یک موزه ویک مخزن کتاب بود. در سال ۱۸۳۲ این کتابخانه به یک کتابخانه عمومی تبدیل شد. درسال ۱۸۳۴کتابخانه به آتن انتقال یافت و در ۱۸۳۸(یک سال پس ازتأسیس دانشگاه ملی آتن) کتابخانه آن تأسیس شد و مجموعه آن با هدایای یونانیها و یوناندوستان گسترش یافت. در سال ۱۸۴۲ دو کتابخانه عمومی و دانشگاهی از لحاظ اداری به هم پیوستند و در ساختمان جدید دانشگاه مستقر شدند. درسال ۱۸۶۶دو کتابخانه به یک کتابخانه واحد، یعنی کتابخانه ملی یونان تبدیل شدند. کتابخانه ملی از سال ۱۸۴۲ تا ۱۹۰۳ دردانشگاه آتن قرار داشت.
ساختمان
ساختمان کتابخانه ملی یونان که تماماً از مرمر است توسط یک معمار دانمارکی به نام«هانسن» طراحی گردید و با نظارت«ارنست زیلر» ساخته شد. طبق توصیف «هانسن» ساختمان کتابخانه ملی یونان با ساختمان دانشگاه ملی یونان و ساختمان فرهنگستان آتن، سهگانه آتن را تشکیل میدهند. تشکیلات کتابخانه ملی یونان طبق قانون سال ۱۹۴۳بهوجودآمد، که همچنان معتبر است. این کتابخانه درسال ۱۹۰۳ به ساختمان جدیدی منتقل شد که هنوز هم در آنجا قرار دارد.
بخشها
بخشهای مختلف این کتابخانه عبارتاند از:
ـ بخش فهرستنویسی که دفتر کتابشناسی ملی به آن تعلق دارد
ـ بخش فراهمآوری که دفتر شابک، شابپ، و شماره استاندارد بینالمللی نقشهها به آن تعلق دارند
ـ بخش نسخه های خطی
ـ سالنهای مطالعه
ـ بخش دبیرخانه
ـ بخش ماشینیکردن
علاوه بر بخشهای فوق، آزمایشگاه حفظ مواد و تهیه میکروفیلم نیز تأسیس شده است.
خدمات اطلاعاتی پیوسته
ـ فهرست دسترسی عمومی پیوسته
ـ خدمات وب جهانگستر
مجموعهها
یک نظام واسپاری قانونی، فراهمآوری کاملترین مجموعه ممکن از انتشارات یونان را امکانپذیر ساخته است. مجموعه کتابخانه ملی یونان شامل حدود ۰۰۰‚۰۰۰‚۱ عنوان، و حدود ۰۰۰‚۵۰۰‚۱ جلد کتاب، روزنامه، نقشه و … است. در میان مجموعههای کتابخانه ملی یونان ۱۴۹ کتاب چاپ قدیم (انتشارات پیش از سال ۱۵۰۱) وجود دارد که بزرگترین مجموعه کتابهای چاپ قدیم در یونان است. باید مجموعه فنی از ۴۵۰۰ نسخه خطی، آرشیو شخصیتها و … را نیز به رقم بالا افزود. همچنین مجموعهای از میکروفیلمهای کتب، روزنامهها، نسخههای خطی نیز در این کتابخانه موجود است.
مجموعه کتابخانه ملی یونان طبق یک طرح ردهبندی قدیمی به نام نظام Hallische ردهبندی میشود. این طرح نسبتاً انعطافناپذیر است، اما بهخاطر فقدان فضا و کارکنان، تغییر آن کار دشواری است. فهرستنویسی مبتنی بر قواعد فهرستنویسی انگلوآمریکن (ویرایش دوم) بهکار گرفته شده است. سرعنوانهای موضوعی یونان مبتنی بر سرعنوانهای موضوعی کتابخانه کنگره است. «یونیمارک» نیز بهعنوان یک قالب درونی برای تبادل کتابشناختی بهکار میرود. بهدلیل نیازهای کتابشناسی ملی یونان، ردهبندی دهدهی دیویی بهکار میرود. این کتابخانه به زبانهای یونانی و اکثر زبانهای اروپایی کتاب دارد و مجموعه پاپیروس آن منحصربهفرد است. همچنین است مجموعه خطی بیزانس، نسخههای خطی به زبانهای اروپایی و آسیایی و آرشیو تاریخ اشغال ترکها، آرشیو دوران مبارزات استقلالطلبانه، و نیز چاپهای اولین کتابها که به سال ۱۴۷۶ باز میگردد.
شرایط و نحوه دسترسی
با داشتن کارت عضویت معتبر میتوان از کتابخانه ملی یونان استفاده کرد. منابع تنها برای استفاده در سالنهای مطالعه در دسترس میباشند.
تصاویر کتابخانه