کتابخانه ملی تونس National Library of Tunisia = دارالکتب الوطنیّه

سال تأسیس: ۱۸۸۵ م.

وبگاه: http://www.bibliotheque.nat.tn

موقعیّت: تونس

کتابخانه ملی با حمایت دولت فرانسه و به‌موجب قانون، در سال ۱۸۸۵ تأسیس گردید. ابتدا نام آن «کتابخانه فرانسوی» بود و بعدها به کتابخانه عمومی شهرت یافت. مجموعه این کتابخانه از طریق هدایا و اقدامات متفرقه افراد پدید آمد. اما کتابخانه ملی به مفهوم واقعی آن، یعنی «دارالکتب الوطنیه» پس از استقلال تونس در سال ۱۹۵۶ شکل گرفت.

ساختمان:

از دسامبر ۱۹۸۴ دولت تونس شروع به ساخت بنایی جدید برای کتابخانه ملی کرد. در این ساختمان امکانات و تسهیلات لازم برای امور رایانه‌ای، مواد دیداری و شنیداری، تهیه کتابشناسی، و دیگر خدمات، پیش‌بینی شده است. تونس از معدود کشورهای افریقایی می‌باشد که دارای مرکز ملی وابسته به نظام بین‌المللی اطلاعات پیایند‌ها است.

فعالیت‌ها و خدمات:

در سال ۱۹۷۰ کتابخانه ملی تونس نخستین شماره «کتابشناسی ملی تونس» را منتشر کرد. این کتابشناسی که به صورت جزوه بود، کتاب‌های سال ۱۹۶۹ را پوشش می‌داد. از آن تاریخ به بعد، کتابخانه ملی تونس کوشید کتابشناسی‌های جاری و گذشته‌نگر را به طور کامل تهیه کند، که کتابشناسی کتاب‌هایی را که پس از ورود صنعت چاپ به این کشور در سال ۱۸۸۱، منتشر شده بودند دربرمی‌گرفت. هدف کتابخانه ملی تونس از این اقدام، پیوند کتابشناسی‌های منابع مکتوب گذشته با کتابشناسی‌های جاری بود.

تا سال ۱۹۸۳، بیش از ۱۳ کتابشناسی منتشر شد که سال‌های ۱۹۵۶ تا ۱۹۸۲ را دربرمی‌گرفت. کتابشناسی ملی تونس به صورت فصلنامه منتشر می‌گردد و در پایان هر سال، درهمکردی از آن‌ها نیز انتشار می‌یابد. این کتابشناسی شامل همه منابع منتشرشده در تونس می‌باشد، که طبق قانون واسپاری به کتابخانه ملی تحویل می‌گردند.

مهم‌ترین این منابع عبارت‌اند از انتشارات دولتی و غیردولتی، پایان‌نامه‌های دانشگاهی، کتب درسی، و نشریات ادواری جاری. کتابشناسی ملی تونس منابع دیداری و شنیداری را پوشش نمی‌دهد. کتابخانه ملی تونس، کتابشناسی‌های موضوعی در باره تونس یا موضوع‌های اسلامی را نیز گردآوری و تألیف می‌کند.

مجموعه‌ها:

مجموعه نسخه‌های خطی کتابخانه ملی تونس که قدمت بعضی از آن‌ها به قرن پنجم میلادی می‌رسد مجموعاً ۰۰۰‚۲۵ نسخه است و ۰۰۰‚۱۰ نشریه ادواری نیز دارد که بیش از دو سوم آن‌ها به زبان عربی است. در سال ۱۹۸۴، کل مجموعه این کتابخانه بالغ بر ۰۰۰‚۷۵۰ فقره بوده است. این کتابخانه از نظر فضا دارای مشکلات فراوانی است. تالارهای مطالعه این کتابخانه مجموعاً ظرفیت ۱۶۰ نفر را دارند. با این همه، سالانه بیش از ۰۰۰‚۲۷ نفر از خدمات این کتابخانه بهره‌مند می‌شوند. مجموعه منابع این کتابخانه عمدتاً به زبان‌های عربی و فرانسوی است، ولی تعداد کتب و نشریات انگلیسی نیز قابل توجه است.

در مجموع،‌ منابعی به ۱۲ زبان در این کتابخانه وجود دارند. کتابخانه ملی تونس نوعی کتابخانه واسپاری محسوب می‌شود که کلیه انتشارات این کشور را (که موجب ۰۰۰‚۱۰ عنوان افزایش سالانه می‌گردد) دریافت می‌دارد. بخش اسناد این کتابخانه مسئولیت واسپاری قانونی را بر عهده دارد، ولی تا اواسط دهه ۱۹۸۰، انحصار واسپاری حق مؤلف، به طور رسمی به این کتابخانه واگذار نگردیده بود.

ورودی‌ها:

کتاب، نشریه، نسخه خطی، مواد غیرکتابی، نشریات و روزنامه‌ها، مجموعه‌های عربی، مجموعه‌های لاتین و انتشارات تخصصی

تصاویر کتابخانه