کتابخانه ملی بنگلادش National Library of Bangladesh

تاسیس: ۱۹۷۲م.

وبگاه: http://www.nanl.gov.bd

موقعیّت: داکا

جمهوری مردمی بنگلادش، عضو کشورهای مشترک‌المنافع، در شمال شرقی شبه قاره هند در خلیج بنگال واقع شده است. این کشور یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان است. جمعیت بنگلادش (طبق آمار سال ۲۰۰۰) 129200000 نفر و مساحت آن 143998 کیلومتر  مربع است. زبان رسمی این کشور بنگالی است.

قبل از سال ۱۹۷۲ نام این کشور پاکستان شرقی بوده است، پیش از تقسیم هند در سال ۱۹۴۷، این منطقه جزئی از استان بنگال شرقی بخش سیلت آسام بود. در طول جنگ بنگلادش در سال ۱۹۷۱، کتابخانه‌ها خسارات زیادی را متحمل شدند و این کشور جدید که با کمبود منابع مالی مواجه شده بود هنوز در تلاش برای بازسازی مجموعه‌های خویش است.

فقط پنج درصد جمعیت این کشور در داکا، پایتخت این کشور، زندگی می‌کنند؛ درحالی که، بیش از ۷۵ درصد منابع کتابخانه‌ها در این شهر قرار گرفته است. کتابخانه‌های عمده دانشگاهی، کتابخانه ملی، و تقریبآ همه کتابخانه‌های اختصاصی در داکا واقع شده‌اند. بیشتر کتابخانه‌ها در بنگلادش دارای مجموعه غیرامانی هستند و استفاده از مجموعه به ساکنان نزدیک کتابخانه محدود می‌شود.

عامل اصلی توسعه کتابخانه‌ها در بنگلادش حمایت اهداکنندگان کشورهای توسعه‌یافته است. بیشتر ملل غربی برنامه‌های کمکی فعالانه‌ای در بنگلادش دارند که بسیاری از آنها به‌طرف کتابخانه‌ها هدایت می‌شود. پیچیده‌ترین کتابخانه‌ها در این کشور آن دسته از کتابخانه‌ها با مجموعه تخصصی هستند که بخشی از بودجه آن از منابع خارجی تأمین می‌شود.

گرچه در دهه ۱۹۸۰ فن‌آوری جدید در بنگلادش فقط برای تعداد اندکی از کتابخانه‌ها قابل دسترس بود، کتابداران حرفه‌ای، به‌خصوص آن دسته از کتابدارانی که در خارج از کشور آموزش دیده بودند، علاقه به رایانه‌ای شدن کتابخانه‌ها داشتند.

در سال ۱۹۷۲ اداره آرشیو و کتابخانه‌ها اقدام به تأسیس کتابخانه و آرشیو ملی بنگلادش کرد. با اینکه در دهه ۱۹۸۰، این دو مرکز کوچک و در حال رشد بودند، دولت بنگلادش کتابخانه ملی را یکی از طرح‌های اصلی خود می‌دانست. بر اساس قانون حق مؤلف، که در سال ۱۹۷۴ به تصویب رسید، کتابخانه ملی نسخه‌هایی از همه کتاب‌هایی که در بنگلادش به چاپ می‌رسد دریافت می‌دارد. تعداد ۷۵۰۰۰ جلد کتابی که در کتابخانه ملی وجود دارد به زبان‌های بنگالی، اردو، و انگلیسی است. این کتابخانه همچنین اقدام به جمع‌آوری مجلات و روزنامه‌هایی می‌کند که در بنگلادش منتشر می‌شود. در کتابخانه ملی هیچ‌گونه متنی امانت داده نمی‌شود و از سال ۱۹۷۳ کتابخانه ملی اقدام به انتشار سالانه «کتابشناسی ملی بنگلادش» به زبان انگلیسی و بنگالی کرده است.

آرشیوهای پاکستان شرقی سابقاً در لاهور (پاکستان غربی) قرار داشت. بنابراین، بعد از استقلال این منطقه، کشور جدید دارای هیچ‌گونه پیشینه رسمی نبود. در سال‌های بعد از ۱۹۷۱ آرشیو ملی بنگلادش اقدام به بررسی اسناد ادارات دولتی در سراسر کشور و تربیت مدیر آرشیو برای آماده‌سازی این منابع کرد. در نوامبر ۱۹۸۵، کتابخانه ملی و آرشیو ملی به ساختمان دائمی هفت طبقه، که دارای تهویه مطبوع و ۶۰۰۰۰ مترمربع فضای کاری بود، منتقل شد.

مجموعه کتابخانه

مجموعه کتب

نشریات ملی/ منطقه ای/ محلی: روزنامه ها، مجلات، و غیره

انتشارات دولتی

مجلات تخصصی

آخرین کتاب های خارجی در سطح جهانی

مجموعه های خاص

مجموعه شخصی دکتر M. Shaidullah

مجموعه خان بهادر نواب علی چودری

مجموعه دبیرخانه بنگلادش

بازیگران دکتر. مجموعه شخصی غلام مصطفی، و غیره

مجموعهMymensingh  آموزش و پرورش آکادمی و شخصیت های ملی دیگر

تصاویر کتابخانه