برگزیده ششمین جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی در بخش پایان‌نامه: در برخورد با چالش‌های امروز، سیره اهل بیت علیهم‌السلام، بهترین الگو است.
۱۳۹۴/۱۱/۲۰
برگزیده ششمین جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی در بخش پایان‌نامه: در برخورد با چالش‌های امروز، سیره اهل بیت علیهم‌السلام، بهترین الگو است.
نجمه رشیدی‌کیا، پژوهشگری جوان از شهر کرمان است. وی دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث، گرایش کلام و عقاید، از دانشگاه قرآن و حدیث است. تألیف پایان‌نامه و به دنبال آن، نگارش مقاله‌ای در سیره امام رضا علیه‌السلام را توفیقی الهی و از افتخارات خود می‌داند. می‌گوید، پیش از این نیز کارهای پژوهشی داشته است اما پایان‌نامه و مقاله برگرفته از آن با نام «گونه‌شناسی برخورد امام رضا علیه‌السلام با چالش‌های اعتقادی» را جدّی‌ترین کار خود برمی‌شمارد. «جایگاه هدایتی امام رضا علیه‌السلام در برون‌رفت از بحران‌های اعتقادی»، نخستین کار جدّی این پژوهشگر جوان است که حائز رتبه دوم ششمین جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی در بخش پایان‌نامه شد. با او به گفت‌وگو می‌نشینیم تا از زبان خودش با اثر برگزیده‌اش آشنا شویم.
خانم رشیدی‌کیا در این پایان‌نامه به چه چیزی پرداخته‌اید؟
من در «جایگاه هدایتی امام رضا علیه‌السلام در برون‌رفت از بحران‌های اعتقادی»، به دنبال معرفی چالش‌های اعتقادی زمان امام رضا علیه‌السلام و یافتن شیوه‌های عملکرد ایشان در برابر این آسیب‌ها بوده‌ام.
انگیزه شما از این که به سراغ سیره اهل بیت علیهم‌السلام و به طور ویژه، امام رضا علیه‌السلام رفتید، چه بود؟ به عبارتی دیگر، به دلیلِ لزومِ جدید بودن موضوع پایان‌نامه، این نگرانی را نداشتید که این موضوع، کهنه باشد؟
اتفاقاً نیاز روز است. امروزه بیشترین هجمه دشمن، به مسائل فکری و اعتقادی است. اعتقادات، زیربنای فکری افراد را تشکیل می‌دهند و موضوع این پایان‌نامه نیز مربوط به اعتقادات است. در مواجهه با چنین فضایی، مهم‌ترین نکته این است که چه کنیم تا برخورد صحیحی داشته باشم. در این زمینه، اقتدا به سیره اهل بیت علیهم‌السلام، بسیار راهگشاست. به‌ویژه، بررسی برهه زمانی امامت امام رضا علیه‌السلام به دلیل فراوانی برخورد و مناظرات ایشان با مذاهب و افراد مختلف، اهمیت ویژه‌ای دارد. به دلایل مختلف، امروزه، ما نیز با آسیب‌ها و چالش‌های گوناگون اعتقادی روبه‌رو هستیم که اگر سبک رفتاری ایشان را بررسی کنیم، می‌تواند برای ما الگوی رفتاری مناسبی باشد.
می‌توانید به نمونه‌ای از چالش‌های زمان امام رضا علیه‌السلام که شما آن را مورد بررسی قرار داده‌اید، اشاره‌کنید؟
در زمان امام رضا علیه‌السلام، شبهه‌های گوناگونی در ارتباط با توحید، امامت و عدل مطرح بوده است. مانند تصوّرات تشبیه، تجسیم و امکان رؤیت خدا که امام رضا علیه‌السلام، با شیوه‌های مختلفی مانند پاسخ‌گویی به شبهه‌ها با استفاده از ولایت تکوینی، ایراد خطبه و . . . ، به مقابله با این آسیب‌ها پرداختند که در این پایان‌نامه به آن‌ها پرداخته شده است.
در زمان امام رضا علیه‌السلام، شبهه‌های گوناگونی در ارتباط با توحید، امامت و عدل مطرح بوده است. مانند تصوّرات تشبیه، تجسیم و امکان رؤیت خدا که امام رضا علیه‌السلام، با شیوه‌های مختلفی مانند پاسخ‌گویی به شبهه‌ها با استفاده از ولایت تکوینی، ایراد خطبه و . . . ، به مقابله با این آسیب‌ها پرداختند که در این پایان‌نامه به آن‌ها پرداخته شده است.
برای این پژوهش، بر چه منابعی متمرکز شدید؟
اساس کار در این پژوهش، بر روایت‌های رسیده از حضرت رضا علیه‌السلام قرار دارد. البته از منابع تاریخی و سایر منابع نیز بهره‌مند شدیم.
کتابخانه مرکزی و کتابخانه‌های وابسته آستان قدس رضوی، چه نقشی در پیش‌برد پایان‌نامه شما داشتند؟
به دلیل این که من در کرمان زندگی می‌کنم، امکان بهره‌مندی حضوری از کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی را نداشتم اما به صورت مرتّب به سایت این کتابخانه مراجعه می‌کردم. امکانات جست‌وجوی کتاب در این سایت، به من برای یافتن منابع مناسب و مرتبط، خیلی کمک کرد. از منابع کتابخانه هرندی در کرمان نیز که وابسته به آستان قدس رضوی است، بسیار استفاده کردم؛ هرچند، گاهی با این مشکل روبه‌رو می‌شدم که برخی از منابع موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، در کتابخانه هرندی وجود نداشت.
به دلیل این که من در کرمان زندگی می‌کنم، امکان بهره‌مندی حضوری از کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی را نداشتم اما به صورت مرتّب به سایت این کتابخانه مراجعه می‌کردم. امکانات جست‌وجوی کتاب در این سایت، به من برای یافتن منابع مناسب و مرتبط، خیلی کمک کرد. از منابع کتابخانه هرندی در کرمان نیز که وابسته به آستان قدس رضوی است، بسیار استفاده کردم؛ هرچند، گاهی با این مشکل روبه‌رو می‌شدم که برخی از منابع موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، در کتابخانه هرندی وجود نداشت.
در پایان، فکر می‌کنید جشنواره انتخاب کتاب سال رضوی، در گسترش معارف رضوی چه سهمی می‌تواند داشته باشد؟
برگزاری چنین جشنواره‌هایی، آن هم با تمرکز بر سنّت و سیره رضوی، باعث می‌شود که اهل قلم، آثارشان را به این جهت سوق دهند. از طرفی دیگر، گردآوری آثار مرتبط با امام رضا علیه‌السلام می‌تواند زمینه فعالیت‌های تخصصی و دقیق را برای پژوهشگران فراهم کند و عرصه را برای آن‌ها هموار سازد. علاوه بر این، دیده شدن آثار مرتبط با سنّت و سیره رضوی در مکانی ثابت و به صورت یک‌جا، می‌تواند کمک کند تا خلأهای موجود را بهتر درک کنیم و در پیِ رفع این کاستی‌ها برآییم. البته پیش از همه این‌ها، فراخوان‌های زودهنگام، از طریق رسانه‌های گوناگون، نخستین گام در جهت تعالی آثار است.
منبع:
افزودن دیدگاه جدید: