فلسطین در شعر مقاومت
استاد راهنما: دکتر فریبرز حسینجانزاده
استاد مشاور: دکتر محمد جعفری
نگارنده: معصومه محتشم؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد کاشمر-1385-1384
شماره ثبت:5831815
چکیده
ادب معاصر فلسطین، میراث ادبی گران‌بهاست و شعر نیز از این میان تأثیر عمیق‌تری در ایجاد روحیه مقاومت داشته است. شعر مقاومت همواره به بیان رخدادها و مسائل اجتماعی پرداخته است. شعر فلسطین، شعر مقاومت و پایداری است. شعری فراگیر که در هیچ قالب خاصی اعم از ملی یا اجتماعی تمی گنجد مخاطبان آن نیز محدود به مرزهای جغرافیایی خاصی نیست زیرا آنچه در این سرزمین می‌گذرد، تراژدی است برای همه انسان‌ها در همه ادوار. شاید بتوان شعر مقاومت فلسطین را طلایه‌دار اشعار مقاومت در دنیای معاصر دانست. شعر فلسطین از آغاز مقاومت به‌کلی دگرگون گشته است. سرزمین و میهن در عصر جدید کانون توجه همه شاعران قرارگرفته است. شاعر فلسطینی جزئی از جامعه خویش است. بنابراین دردها و مشکلات را می‌بیند؛ گاه یاس و دل‌زدگی به شعرش راه می‌یابد و گاه به فردایی روشن‌تر می‌نگرد و شعرش مالامال امید است.
در سرزمین‌های اشغالی در بسیاری از موارد به اشعار شاعران اجازه انتشار داده نمی‌شد. شاعران فلسطینی پس از فاجعه 1948 م، در اشعار خود بیشتر از نماد و اسطوره استفاده می‌کردند تا مأموران حکومتی نتوانند محکومشان کنند و درعین‌حال حرف دل خویش را بیان نیز بیان کرده باشند. آنان در اشعار خود از نمادهای پیچیده استفاده نمی‌کردند چون هدف آنان از سرودن شعر هوشیاری و بیداری بود پس می‌بایست با زبان ساده و روان باشد تا برای همه قابل‌درک باشد.
شاعران عرب دیگر مناطق نیز هرگز چشم خود را بر «تراژدی» فلسطین نبسته‌اند. آنان نیز همگام و همسو با شاعران داخل وطن، از شعر به‌عنوان ابزاری برای نبرد و تحریک و تهییج مردم بهره می‌جستند. زبان شعری شاعران مقاومت، زبانی ساده و قابل‌فهم است چراکه این شعر مخصوص قشر خاصی نیست بلکه شاعران می‌خواهند که شعرشان برای همه قشرها و نسل‌ها باشد.
شعر انتفاضه اکنون شعری امیدوار و خوش‌بین است و علی‌رغم تمام سختی‌ها و شکست‌ها می‌داند که پیروزی نزدیک است و ظلم و جور دوامی ندارد.
شرایط حاکم، بسیاری از شاعران را بر آن داشت تا شیوه‌های نوینی همچون نماد و اسطوره و... را در شعرشان به‌کارگیرند. بدین ترتیب می‌توان گفت که فلسطین تأثیر فراوانی بر شعر عربی معاصر، به‌جای نهاده است.
به‌راستی‌که شعر مقاومت توانسته است به‌خوبی از عهده رسالت خویش برآیدوصدای فریاد مظلومانه ملت فلسطین را به همه جای گیتی برساند و با نگاهی پر امید چشم به آینده پرفروغ دوخته است.
کلیدواژه‌ها: فلسطین، شعر مقاومت، ادبیات مقاومت، مشاهیر شعر فلسطین، انتفاضه