استاد راهنما: علی اردلان جوان
پژوهشگر: اسماعیل غیب نواز
کلیدواژهها: غم، شادی، شعر، سبک خراسانی، سبک عراقی
چکیده
غم و شادی از مهمترین احساسات و نیازهای فطری و طبیعی انسان است که به دنبال کامیابیها و ناکامیها بر انسان عارض میشود. هرملتی با توجه به باورهایش به نحوی غم و شادی دارد. در غم و شادی هر ملت عوامل زیادی مانند اقتصاد، فرهنگ و جامعه نقش دارند. آثار ادبی خلقشده بزرگان ما نیز از این امر مستثنی نبودهاند. در این پایاننامه سعی شده تا بهطور جداگانه به بررسی مقوله غم و شادی در ادبیات دردو سبک عراقی و خراسانی پرداخته شود.
درکشورما که شعر و ادبیات بیانگر احساسات و عواطف مردم است و یکی از بزرگترین عوامل شناخت وضعیت اجتماعی و سیاسی، این عوامل نمود مشخصی داشته است. در قرنهای چهارم و پنجم در دوران سامانیان و غزنویان به دلیل وجود آیین زرتشت و سپس ورود اسلام به ایران و ثبات فرهنگی و اقتصادی کشور، مردم از رفاه نسبی برخوردار بوده و آثار شاعران آن دوره مملو از شادی و خرسندی بوده است. کمکم با به قدرت رسیدن سلجوقیان و بیاعتنایی حاکمان به شعرا غم و اندوه را در شعر شاعران این دوره میتوان دید. با حمله مغولان به ایران و قتل و غارت و کشتار وسیع مردم و شیوع تصوف موج بزرگی از ناامیدی و ناخرسندی مردم را فراگرفت و در این دوران غم و اندوه ژرف در آثار شاعران نمایان است.
نکاتی چند درباره این تحقیق :
•درویرایش ادبیات ،تصرفی انجام نگرفته ودقیقا منطبق با رسم الخط کتاب های مورد استفاده نگاشته شده است .
•به دلیل گستردگی موضوع ، نگارنده تنها به جداسازی ابیات منطبق با چارچوب انتخابی اهتمام ورزیده و به همین سبب محدودیت منابع مشهود می باشد.
•که درموضوع مورد بحث ما غم می باشد و این موضوع بیشتر در غزلیات این شاعران قراردارد علی رغم اثار دیگری که شاعران این سبک دارند تنها غزلیات مورد بررسی قرار گرفته است .
•با توجه به شمار فراوان شعرا در این دو سبک که از مهم ترین سبک های ادبی فارسی است تنها چهار نفر از سرآمدان هر سبک مورد بررسی قرار گرفته اند.
این پایان نامه در چهار فصل نگارش یافته است.
فصل اول کلیات
فصل دوم : شادی در سبک خراسانی
فصل سوم :غم در سبک عراقی
فصل چهارم : نتیجه گیری