عنوان: نقدوبررسی مباحث دستوری کتب زبان فارسی دوره‌ی متوسطه
استاد راهنما: دکتر علی اردلان جوان
نگارنده: مجید دلیری
تا قبل از سال 1374، دستورزبان فارسی به صورت سنتی که تألیف آقایان دکتر انوری و احمد گیوی، در دوره‌ی متوسطه تدریس می‌شد اما در این سال کتاب‌هایی به نام «زبان فارسی» به‌صورت آزمایشی، در چرخه تدریس قرار گرفت که دکتر وحیدیان از مؤلفین شاخص آن روش، این کتاب را بر اساس نظریه ساختارگرایی می‌دانستند.
مهم‌ترین ویژگی نیمه آخر قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم، تقسیم دانش به رشته‌های جداگانه بود. حتی فلسفه،که سلطان علوم انسانی محسوب می شد،از اریکه قدرتش به زیر آمد تا با بازی‌های زبانی باخودمشغول باشد.
ساختارگرایی در حال حاضر روشی است که استلزامات ایدئولوژیک نیز دارد اما روشی است که می‌خواهد کلیه علوم را در نظام اعتقادی جدید وحدت ببخشد.
این پایان‌نامه سعی دارد بدون جانب‌داری و موضع‌گیری به حل مشکل تدریس دبیران و پاسخ به سؤالات دانش آموزان بپردازد و با رعایت نگرش (ساختارگرایی) حاکم بر کتب درسی راه‌حل تازه‌ای برای رفع مشکلات و تعارضات موجود در کتب ارائه گردد.
در این تحقیق سعی شده است به‌دوراز تقسیم‌بندی‌های جزئی که کار فراگیری را مشکل می‌نماید خیلی واضح و آشکار مشکل مطرح شود و پاسخ واضح نیز داده شود. در این پژوهش که به‌نقد و بررسی مطالب دستوری کتب دوره‌ی متوسطه مربوط است سعی شده از منابعی که از زمان حال فاصله کمتری دارند کمتر استفاده شود و ازآنجایی‌که اکثر کتاب‌ها هرساله اصلاح و تجدید چاپ می‌شوند، باز سعی بر این بوده که از نمونه‌های بدون اشکال استفاده گردد.
این تحقیق در چهارفصل نگارش یافته است؛ فصل یک به تشخیص انواع اسم و بررسی آن ازنظر شمار، شناس، ساخت، پرداخته است.
فصل دوم به بررسی انواع فعل‌ها و نکته‌هایی در مورد زمان، گذر وساطت فعل می‌پردازد.
فصل سوم نکاتی درباره اجزای جمله و اصلاح و تشخیص انواع جمله‌های چندجزیی بیان می‌کند.
فصل چهارم نیز به قیدها، راه‌های تشخیص قید و تفاوت انواع قید اختصاص‌یافته است.
