عنوان: اندیشههای عرفانی در غزلیات جامی
استاد راهنما: دکتر حسن نصیری جامی
استاد مشاور: دکتر سید علی اردلان جوان
نگارنده: غلام افضل شامردی بنی تاک
عبدالرحمن جامی بزرگترین استاد نظم و نثر در قرن نهم هجری است که صیت فضیلت و دانش او نهتنها در خراسان که موطن اوست بلکه در اقصی نقاط ممالک فارسیزبان انتشاریافته است.
عبدالرحمن جامی ازجمله شخصیتهایی است که دارای ابعاد گستردهای است که پرداختن به همهی آنها از حوصله یک پژوهش خارج است؛ بنابراین باید از کلینگری به جزئینگری روی آورد و بهتناسب علاقه و اولویت تحقیق گوشه از آنهمه ابعاد را به کاوش و جستجو نشست. اندیشههای عرفانی در غزلیات جامی ازجمله سرفصلهای تأثیرگذار در زندگی وی بوده که توانست باعث شهرت وی و ماندگار شدن نامش درگذر زمان گردد؛ زیرا او با غزلیات خود باعث ترویج عشق و عرفان گردید که در منظومه لیلی و مجنون او غزلهای عاشقانه را شاهد هستیم و نیز درترویج افکارعرفانی و سلسله نقشبندیه و افکارابن عربی نقش مهمی داشته است.
این رساله در چهارفصل نگارش شده است که در فصل اول به معرفی جامی و سیری در آثار وی، جامی در تاریخ سیاسی و مقایسه با غزل نویسان پیشین و مقبولیت آثارش درشبه قاره هند و غرب پرداخته است.
در فصل دوم به مبانی عرفان و تصوف و سیرتکاملی آن و توضیح وادیهای هفتگانه از دیدگاه عرفا و شعرا پرداخته و این وادیها را در اشعار سنایی، عطار، مولوی، حافظ و جامی جستجو نموده است.
در فصل سوم به عقاید و آرای عرفانی و وحدت وجودی جامی و ابن عربی اشارهشده است و ضمن ارائه اصول جهانبینی عرفانی، بحث وجود را در اشعار شعرا فوق نامبرده دنبال نموده است.
در فصل چهارم طریقت، شجره، شاخهها و شرح احوال مشایخ نقشبندیه و ارتباط نقشبندیه و جامی و اویسیان را بررسی نموده است.