عنوان: طنز در ادبیات معاصر
استاد راهنما: خانم دکتر فرشته فریدونی
استاد مشاور: آقای دکتر علی اردلان جوان
نگارنده: سید حسن سلطان‌زاده
چکیده:
پژوهش حاضر با عنوان طنز در ادبیات معاصر، می‌کوشد با رویکردی توصیفی، تحلیلی مقوله‌ی طنز را در آثار برخی شاعران و نویسندگان معاصر موردنقد و بررسی قرار دهد. ناگفته پیداست که تعداد شاعران و نویسندگان طنزپرداز معاصر به‌مراتب بیشتر از آن چیزی است که در این مختصر آمده است. علاوه براین آز آنجا که نگاه ایرانی به جهان هستی، نگاهی طنزآمیز و سرشار از گوشه و کنایه است؛ کمتر اثری را می‌توان در ادب فارسی یافت که عنصر طنز در آن به کار نرفته باشد.
به همین منظور تلاش شده است چهره‌های شاخص‌تری انتخاب گردد.
پژوهش حاضر در سه فصل تهیه‌شده است؛ فصل اول به چیستی و تاریخچه طنز می‌پردازد. در این فصل سعی شده طنز به‌اختصار؛ موردتوجه قرار گیرد و به چیستی و تعاریف و تاریخچه طنز پرداخته‌شده است. در فصل دوم به بررسی اشعار طنزآمیز شاعران پرداخته. در مورد انتخاب شاعران گرچه به شاعران نوپرواز نیمایی بیشتر توجه شده است اما شعر شاعران سنت‌گرایی چون ایرج میرزا، بهارو پروین و شهریار را نیز بررسی نموده است. در گستره شعر نو علاوه بر اشعار نیما شاعرانی چون شاملو، اخوان، فرخزاد و سپهری را نیز موردتوجه قرار داده است.
فصل سوم را به طنز نویسندگان اختصاص داده است. نویسندگانی که فرزند زمان خویش‌اند. نکته‌ای که در این میان هنوز موردتوجه قرار نگرفته، تاریخ اجتماعی این شاعران است. تا بدانیم طنز تلخی که در کلام این شاعران و نویسندگان وجود دارد ریشه در کجا دارد. به‌خصوص نویسندگانی مانند صادق هدایت، چوبک، ساعدی، جمال‌زاده و ... که اوضاع زمانه خود را به‌درستی درک کرده و به آگاهی رسیده‌اند و چاره‌ای جز زبان هنر برای بیان دردهای خود نیافته‌اند.
