عنوان : مضامین اسلامی در اشعار ابوفراس حمدانی
استاد راهنما : دکتر فیروز حریرچی
استاد مشاور: دکترمحمود شکیب
نگارش : فروغ بهرامن
مقدمه
ابوفراس حمدانی شهریاری شاعر شیعی و از برجسته ترین شاعران عرب سده ی چهارم هجری است .پرورش وی درمیان خاندان مشهور و شیعه مذهب حمدانی به خصوص در دامان مادری پاک و متدین ودرمحضر استادانی چون ابن خالویه ،دراوتاثیری شگرف گذاشت تا آنجا که اشعار اسلامی او آکنده از درهای نغز قرآنی و ورایی و حکایات و وقایع تاریخی اسلام شده است. هدف این رساله بررسی اصول اعتقادی و اخلاق اسلامی دراین گونه اشعار است که افزون بر تبیین چگونگی تاثیر پذیری ابوفراس از این متون و شناخت زندگی و اندیشه و مسائل دوران حیات وی، به ترسیم چگونگی نمود این مفاهیم با روش توصیفی –تحلیلی درشعروی پرداخته است . مهمترین سئوالات این پژوهش عبارتند از : آیا این مضامین در اشعار شیعی ابوفراس نمود یافته است یا درمیان اغراض شعری وی نیز بیان شده است؟ کدام یک از جلوه های اصول اعتقادی و اخلاقی درشعر ابوفراس نمود بیشتری دارد؟ انگیزه ابوفراس از سرودن اشعار اسلامی چه بوده است ؟ برخی از نتایج این پژوهش نشان می دهد که مهم ترین مفاهیم اسلامی در دیوان ابوفراس بحث توحید،معاد و امامت در اعتقادات وصبر و شجاعت و وفاداری در اخلاق است که به صورت اقتباس و ترجمه بیان مضمون و تلمیح در لابه لای بیشتر اشعار ابوفراس حتی درمیان غزل ها و سروده های وصف گونه ی وی مشاهده می شود.اشعار شیعی او با این که حجم کمی از دیوان را تشکیل می دهد،بیشترین ابیات را در زمینه ی مضامین اسلامی دربردارد،ودرحقیقت اثبات شیعه ی دوازده امامی بودن او وخاندانش است.نیایش ها و دیگر سجایای اخلاقی او همچون صبر،شجاعت،عزت نفس و ... روح قهرمانی و دلاوری را تحریک می کند،همان گونه که خود او این گونه بود شیری در میدان و عابدی در محراب.
