عنوان : وصف در دیوان ابن خفاجه
استاد راهنما : دکتر سیدمحمدباقر حسینی
استاد مشاور: دکتر سید حسین سیدی
نگارنده : زهره هجر بر
مقدمه
شعر عربی نقش عمده ای درانتقال فرهنگ ،آداب و رسوم امت اسلام برعهده داشته است و همچون آینه ای شفاف منعکس کننده عواطف ،افکار و عقایدشان گردید.
از آن جا که شعر هرملت زاییده محیط اجتماعی ان است ،از آن تاثیر می پذیرد و بر آن اثر می گذارد و نیز عناصر نشو ونمای خود را از محیط پیرامون می گیرد ،شعر اندلس نیز از این قاعده مستثنی نیست و از محیط زیبای آن تاثیر پذیرفته و توصیف طبیعت دراغراض مختلف شعری جایگاه ویژه¬ای را به خود اختصاص داده است.
بی تردید شعر عربی در این بهشت مفقود نهفتی شکوهمند داشته و درمیان شاعران اندلس ،ابن خفاجه ید طولانی در وصف دارد و مهمترین موضوعی که ابن خفاجه به آن پرداخته است وصف طبیعت و ترسیم تابلوهای زیبای آن است.
درفاصله سالهای 92 تا 897 هجری حکومتی به نام اسلام و مسلمانان در اندلس برقرار گردید.این سرزمین در آغاز توسط سپاهیان مسلمان به فرماندهی طارق¬بن زیاد فتح شد و تاسال 755 والیان منسوب به بنی¬امیه برآن حکمرانی می کردند.پس از ایشان سه دولت حوریه ،حموریه،هوریه هریک دربخشی از این منطقه حکومت می کردند که به صورت ملوک الطوایفی اداره می شد.تا اینکه در سال 897 هجری مسیحیان به رهبری فردینان پنجم به حکومت هشتصد ساله آنان خاتمه دادند.
از نظر عمران و آبادانی و گسترش علوم و معارف دوران حکومت خلفای بنی¬امیه ،عصر شکوفایی ،پیشرفت ورسیدن به دروازه¬های تمدن برای اندلس به حساب می آمد و در آن روزگار مسلمانان خدمات شایانی به اسپانیا کردند.
شعر عربی نیز به همراه عرب های بسیاری که با اهداف گوناگون به سرزمین فتح شده روی می¬آوردند،قدوم خود را با خاک دل و اندیشه مردم آنجا آشنا کرد.اما بر اثر امتزاج شدید زبان ها و فرهنگ ها ،شعر قالب¬های جدیدی متفاوت از شعر معهود درنزد اعراب یافت .«موشح»و «زجل» دو نوع خاص از شعر بودند که بعضا دارای وزنی از اوزان مشهور بود و در آن شاعر به وصف یا تغزل پرداخته و جنبه¬غنایی آن قابل توجه بوده است .