بررسی ساختاری،؛ محتوایی و بلاغی وصیت نامه شهدای خرمشهر
استاد راهنما : محسن حسینی موخر
نگارش: سلیمه مطوریان
دانشگاه لرستان، 1395.
چکیده
وصیت‌نامه‌های شهدای دفاع مقدس ازجمله متون و اسنادی است که در حوزه ادبیات منثور پایداری قرار می گیرد. با توجه به موقعیت خلق این آثار می توان نکته های مختلف ساختاری، محتوایی و بلاغی را در آن ها بررسی و تحلیل کرد. پژوهش حاضر که با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی اسنادی وصیت‌نامه‌های شهدای خرمشهر در فاصله سال های 59 تا 61 اختصاص‌یافته است؛ باهدف تحلیل عمیق تر یادگار های برجای‌مانده از هشت سال دفاع مقدس صورت می گیرد که در بیشتر موارد چکیده باور ها، اعتقادات و آرمان‌های شهیدان را در خود جمع کرده است.با بررسی ساختار وصیت نامه ها معلوم شد که وصایا در سطح کلی دارای ساختاری معین شامل مقدمه، زمینه‌سازی، متن وصیت، موخره و نام و امضاست. در بررسی محتوای وصایا نیز معلوم شد که شهادت، قرآن، اهل‌بیت و ولایت‌فقیه پررنگ ترین مضامینی است که محتوای وصایا را به خود اختصاص داده است. در خلال محتوای وصیت نامه‌ها چنین دریافت می‌شود که حمایت از امام به‌عنوان ولی‌فقیه و حراست از دست آوردهای انقلاب، دغدغه اصلی رزمندگان شهید بوده است که نسبت به آن توصیه و تأکید داشته اند. ادای حق‌الناس و حق‌الله در قالب توصیه به رد امانت و طلب حلالیت، ادای نماز و روزه قضا شده، توصیه های اخلاقی، تربیتی و عبادی به بازماندگان و تعیین محل خاک‌سپاری ازجمله مواردی است که محتوای وصایای شخصی را تشکیل می دهد. از دیدگاه بلاغی نیز باید گفت صنایع ادبی متعددی ازجمله اقتباس، تلمیح، تشبیه، تضاد، براعت استهلال، سجع، جناس و... در وصایا به‌کاررفته است که در این میان اقتباس بیش ترین آمار را به خود اختصاص داده است.

کلیدواژه ها: خرمشهر، دفاع مقدس، وصیت نامه، نثر پایداری، شهادت

این پایان نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود است.