انقلاب اسلامی در منظومه فکری آیت الله خامنه ای

استاد راهنما: مصطفی ملکوتیان

نگارش: امیر سیاهپوش

دانشگاه معارف اسلامی قم،1395

سطح: دکتری

چکیده

انقلاب اسلامی موضوعی است چند وجهی که دیدگاههای مختلفی در خصوص آن طرح شده و با رویکردهای مختلف توصیف و تبیین شده است. عموم این دیدگاهها در چارچوبی اومانیستی به تحلیل انقلاب پرداخته یا اگر هم منظری بومی و دینی برگزیده‌اند به همه ابعاد آن توجه نداشته‌اند. دیدگاه آلله خامنه‌ای هم مبتنی بر مبانی اسلامی است و هم تمام وجوه ممکن در خصوص پدیده انقلاب را پوشش می‌دهد. تدوین چنین دیدگاهی در چارچوبی علمی و منسجم به شکلی قابل عرضه در عرصه‌های علمی هدف بنیادین این رساله بوده است. برای رسیدن به این منظور چند سوال اصلی طرح شده است: چیستی، چرایی، چگونگی، نتایج و آثار و آفات و آسیبها. برای پاسخ به این سوالات از روش اکتشافی استفاده و فرآیند تحقیق در مراحل زیر صورت پذیرفته است: مطالعه تمام بیانات در دسترس، استخراج کل مطالب مرتبط با موضوع انقلاب اسلامی، مطالعه مطالب استخراج شده برای فهم و استنتاج الگوی ارائه مطالب، ارائه الگوی دسته بندی مبتنی بر منطق متخذ از متن، استخراج فیشها بر اساس دسته بندی ابتدائی، جایابی مطالب در مقوله‌های مشخص شده، تدوین و فصل بندی نهایی و تقریر و بازنویسی مطالب به شکل گزارش گونه و اجتهادی به منظور برقراری اتصال منطقی بین مباحث.نتایج نشان می‌دهد آیت‌الله خامنه‌ای، انقلاب اسلامی را در چارچوب سنتهای الهی و در مسیر حرکت تاریخ به سمت حاکمیت حق می‌بیند، واقعیتی که موجب تحولات بنیادین شده و دارای ماهیتی مستمر و رو به تکامل است. عوامل موثر بر انقلاب اسلامی مشتمل است بر عوامل ذهنی و عینی؛ خرد و کلان؛ زمینه‌های تاریخی؛ بسترهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی. تمام این عوامل در عین حال که محصول اراده‌های انسانی است و متاثر از شرایط محیطی است اما در چارچوب سنتهای الهی و مبتنی بر قوانین قطعی حاکم بر هستی رخ داده است. بنابراین عوامل غیبی مثل عوامل ملکی و بر تارک آن در شکل دهی به انقلاب اسلامی موثر بوده است. زنجیره از وقایع پشت سر هم از سال 1341 تا 22 بهمن 1357 چگونگی وقوع انقلاب اسلامی را توصیف می‌کند. دستاوردهای انقلاب در بسیاری ابعاد بسیار جدی و بنیادین و باعث ایجاد تفاوتهای 180 درجه‌ای شده است. هر چند در برخی ابعاد مثل حوزه اقتصاد این تحولات رضایت بخش نیست. انقلاب اسلامی با چالشهای بیرونی و درونی روبرو است. منطق این چالشها را باید مبتنی بر آرمان و چیستی انقلاب تعریف کرد. از این منظر مهمترین چالش، ارتجاع یا ارتداد به شرایط دوران حاکمیت طاغوت است که عوامل بیرونی و درونی بر آن موثرند.

کلید واژه ها:انقلاب اسلامی، منظومه فکری، آیت الله خامنه ای

این پایان نامه در کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی موجود است