کتاب کلیات سعدی
یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی که نمی توان از آن چشم پوشی کرد، کتاب کلیات سعدی است. سعدی در بوستان و گلستان خود، حکایت های زیبا و متفاوتی را نقل کرده است. او در پی شرایط نامطمئن پس از حمله مغول ها به ایران، سی سال را در خارج از کشور گذراند و در این مدت، سفرهای بسیاری داشت.
شناخته شده ترین آثار سعدی، بوستان و گلستان است. گلستان که به نثر است، مشتمل بر داستانهایی است که به درستی فضایلی همچون عدالت، سخاوت، حیا، قناعت و تاملاتی در مورد رفتار درویشان را به تصویر می کشد. گلستان سعدی با انواع اشعار کوتاه حاوی کلمات قصار، پندها و جملات طنز، آمیخته شده است که آگاهی بالای سعدی را نشان می دهد.
اثر دیگر سعدی که بسیار شناخته شده است، بوستان سعدی است. این اثر با وجود اینکه به شعر نوشته شده است، از نظر بیان پند و اندرز، مشابه با گلستان است و این سبک نوشتاری سعدی را در خود دارد. در ادامه به طور دقیق تر ویژگی های هر یک از آثار تشکیل دهنده کلیات سعدی را میبینیم:
گلستان سعدی:
گلستان سعدی، احتمالاً تأثیرگذارترین اثر منثور در ادبیات فارسی است. سعدی در گلستان سعدی توانسته آموزه های بسیاری در مورد مسائل اخلاقی و اجتماعی را در قالب حکایت های مختلف و طنزآمیز بیان کند. گلستان سعدی، یکی از بهترین کتب ادبیات کلاسیک ایران است که به خوبی اخلاق، روش و مسلک ایرانیان در گذشته را نشان می دهد.
گلستان سعدی در ۸ باب به شرح زیر نگارش شده است:
در سیرت پادشاهان
در اخلاق درویشان
در فضیلت قناعت
در فواید خاموشی
در عشق و جوانی
در ضعف و پیری
در تاثیر تربیت
در آداب صحبت
بوستان سعدی:
بوستان که به سعدی نامه هم مشهور است؛ یک اثر اخلاقی و حکایتی و از بهترین کتاب های ادبیات کلاسیک ایران محسوب می شود که از ۴۱۰۰ دوبیتی تشکیل شده است. بوستان سعدی، به شعر و در ۱۰ باب تقسیم شده و در قالب مثنوی سورده شده است. این ۱۰ باب شامل:
در عدل و تدبیر و رای
در احسان
در عشق و مستی و شور
در تواضع
در رضا
در قناعت
در عالم تربیت
در شکر بر عافیت
در توبه و راه صواب
در مناجات و ختم کتاب
است. در هر دو اثر و به طور کلی کلیات سعدی، استاندارد بسیار بالایی از ظرافت، روانی، رنگ و اثربخشی در سراسر کتاب حفظ شده است، اما بدون شک، بوستان هدف و لحن جدی تری دارد. بوستان سعدی، با ترسیم واقعیت ها، حق گویی، حق شنوی و عدالت و انصاف، به خوبی آرمان شهر سعدی را نشان می دهد.
