کتاب «فرشتۀ نگهبان» اثر ایرج فاضل بخششی، در راستای سلسله نشست‌های ادبی «شمس»، در کتابخانۀ مرکزی آستان‌قدس‌رضوی مورد نقد و بررسی قرار گفت.
نقد «فرشتۀ نگهبان» در نشست شمس کتابخانۀآستان‌قدس‌رضوی برگزار شد
کتاب «فرشتۀ نگهبان» اثر ایرج فاضل بخششی، در راستای سلسله نشست‌های ادبی «شمس»، با حضور نويسندة کتاب و جمعي از نويسندگان، منتقدان و ادب‌دوستان، در کتابخانۀ مرکزی آستان‌قدس‌رضوی مورد نقد و بررسی قرار گفت
به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان‌قدس‌رضوی، نشستی دیگر از سلسله نشست‌های ادبي شمس با موضوع ادبیات داستانی، ژانر علمی-تخیلی، به نقد کتاب «فرشتۀ نگهبان» اثر ایرج فاضل بخششی پرداخت. اين کتاب، داستانی تخیلی با محوریت منشور کوروش کبیر است که به همت انتشارات قصیده‌سرا در سال 1387 منتشر شده است.
در این نشست که اجرای آن را نورالدین حسین سنابادی عزیز، پژوهشگر مشهدی برعهده داشت، چند تن از اساتید دانشگاه فردوسی مشهد، برخی نویسندگان و منتتقدان و ادب‌دوستان مشهدي حضور داشتند.
در ابتدای برنامه، دکتر فارسیان به بیان ماهیت پدیدۀ علمی-تخیلی پرداخت و با بیان اینکه ژول‌ورن، نویسندۀ فرانسوی، نخستین کسی بود که تخیلی نوشت، اظهار داشت: تخیل اولین قدم برای پیشرفت بشر در همۀ علوم و ژانری بسیار مفید در عصر فعلی است که به درک بهتر خواننده از محیط کمک می‌کند.
این استاد دانشگاه فردوسی، به معنای واژۀ «تکنوفرهنگ» اشاره کرد و ادامه داد: کسی که اثر علمی-تخیلی می‌خواند، به فرهنگ استفاده از تکنولوژی می‌رسد. چنین فردی بیشتر پذیرای تکنولوژی روز است و بهتر می‌تواند خودش را با علم روز تطبیق دهد.
سپس یکی دیگر از اساتید دانشگاه فردوسی مشهد به ایراد سخن پرداخت و گفت: پای آثار علمی-تخیلی ابتدا بیشتر با ترجمۀ ذبیح‌الله منصوری از آثار ژول‌ورن مانند دور دنیا در هشتاد روز، به ایران باز شد و تا امروز این پدیده در آثار مختلف ادبی و مجلات و نشریات بروز و ظهور داشته است.
در ادامه، هما رضوی‌زاده، نویسندۀ مشهدی، ابراز کرد: به راحتی می‌توان شش بخش اول کتاب را حذف کرد؛ چون این داستان تخیلی ، از بخش هفتم آغاز می‌شود اما خوانندۀ ژانر علمی-تخیلی باید بتواند در همان جملات اول، وارد فضای تخیل شود.
یکی از منتقدین حاضر در این نشست نیز با بیان اینکه بین داستان و دیگر انواع ادبی مثل افسانه، قصه و... تفاوت‌هایی وجود دارد، خاطرنشان کرد: ما به‌اشتباه آثاری را که برای کودک و نوجوان نوشته می‌شود، ادبیات می‌خوانیم.
محمد ریاحی افزود: نویسنده باید هنر خودش را در نوع نوشتن متجلی کند نه آنکه در سطح دانش مخاطب بنویسد. من بن‌مایۀ علمی-تخیلی در این داستان ندیدم و به نظر می‌رسد برخی مسائل بر متن تحمیل شده است.
علی براتی گجوان نویسندۀ مشهدی هم با ابراز اینکه من در قدم اول داستان را برای لذت‌بردن می‌خوانم و در گام بعد، به نقد آن می‌اندیشم، توضیح داد: هیچ اثری را نمی‌توان با اثر دیگری مقایسه کرد؛ چرا که جغرافیای ذهنی هر نویسنده متعلق به خود اوست و حتی اگر چند نویسنده از یک موضوع بنویسند، اثر هر کس متفاوت خواهد شد و همین تفاوت‌هاست که حیطۀ داستانی ما را زیبا می‌کند.
در پایان نویسندۀ اثر با بیان اینکه من این داستان را در دفاع از فرهنگ و تمدن ایرانی خلق نمودم، توضیح داد: نویسنده پیوسته آنچه را در ذهن دارد، مکتوب می‌کند و هیچ گاه نمی‌تواند کاملاً مطابق سلیقۀ همۀ خوانندگان بنویسد.
وی دربارۀ سلسله‌نشست‌های شمس در گفتگو با خبرنگار ما بیان کرد: نفس این امر که عده‌ای کتاب را می‌خوانند و در محفلی جمع می‌شوند و دربارۀ آن حرف می‌زنند، بسیار ارزشمند است اما متأسفانه ما خیلی کم کتاب می‌خوانیم و برای چنین نشست‌هایی ارزش قائل نیستیم؛ در حالیکه در کشورهای اروپایی، شاید هزاران نفر در این برنامه‌ها حاضر شوند.
گفتني است که کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، سلسله نشست‌های ادبی شمس را با محوریت جلسات ادبی و نقد از اواخر سال 1395 در دستور کار خود قرار داده است و تاکنون آثار بسیاری در حوزۀ ادبیات داستانی با حضور نویسندۀ اثر و منتقدین، مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
