بن‌مایه‌های فوتوریستی در شعر ولادیمیر مایاکوفسکی و طاهره صفّارزاده
غلامرضا پیروز، دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران
مریم فقیه عبداللهی، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه مازندران
چکیده:
مکتب فوتوریسم که در قرن بیستم با کوشش فیلیپو توماسو مارینتّی به ادبیات و هنر ایتالیا معرفی شد، پس از چندی از مرزهای ایتالیا گذشت. روسیه تنها کشوری بود که موج آوانگارد فوتوریسم را کامل پذیرفت و بخش عظیمی از ادبیات قرن بیستم خود را به دست مؤلّفه‌های فوتوریسم مبتنی بر انقلاب، تکنولوژی، کاربرد اصطلاحات مربوط به مظاهر جامعۀ مدرن و همچنین به چالش کشیدن سنت‌ها سپرد.
با آغاز نهضت مشروطۀ ایران و باز شدن درهای غرب، تبادلات فرهنگی و ادبی ایران و روسیه نیز آغاز شد. یکی از مکاتبی که به این واسطه تأثیر زیادی بر شعر شاعران ایرانی داشت مکتب فوتوریسم بود. ولادیمیر مایاکوفسکی به‌عنوان شاخص‌ترین چهرۀ این مکتب، الگوی مناسبی برای تطبیق شعر شاعران فوتوریست ایرانی با مؤلّفه‌های فوتوریسم روسی است. در ادبیات ایران نیز طاهره صفّارزاده به‌عنوان شاعری انقلابی که چندین سال در غرب تحصیل کرد و رکود فرهنگی ـ ادبی را تاب نیاورد و درصدد تغییر رویکرد ادبیات ایران بود و همچنین اشعارش شواهد زیادی از مؤلّفه‌های فوتوریسم دارد، بهترین گزینه برای این تطبیق است. از این رو در این مقاله درصدد هستیم با توجه به کارکرد مکاتب ادبی در حوزۀ ادبیات تطبیقی، وجوه مشترک شعر ولادیمیر مایاکوفسکی و طاهره صفّارزاده را از رهگذر مکتب فوتوریسم بررسی کنیم.
کلیدواژه‌ها: فوتوریسم، مایاکوفسکی، طاهره صفّارزاده، ادبیات تطبیقی.
http://persianacademy.ir/fa/at-s12-02.aspxتمام‌متن
