بررسی تک گویی در هفت رمان دفاع مقدس

استاد راهنما: محسن حسینی

نگارش: شیلان اویهنگی؛ دانشگاه لرستان، دانشکده زبان و ادبیات فارسی.- 1395

چکیده

بخش عمده ای از رمان و داستان را گفت و گو تشکیل می دهد. در برخی از گفتگوها به مخاطب خاص توجه نمی شود؛ به عبارت دیگر راوی یا قهرمان داستان در لحظه های عاطفی و هیجانات شدید روحی به گفتگو با خود می پردازد و این راه هم به پیشبرد داستان کمک می کند و هم از ضمیر ناخودآگاه و خودآگاه خویش پرده برمیدارد و در عین حال شیوه ای خاص از روایت را شکل می دهد که از آن با عنوان تک گویی یاد می شود. تک گویی که اغلب از زاویه دید درونی و به شیوه اول شخص ( من- راوی) بیان می شود به سه دسته تقسیم می گردد: تک گویی درونی، حدیث نفس و تک گویی نمایشی. از آنجا که این شیوه از گفتگو و روایت در ادبیات داستانی امروز مورد توجه قرار گرفته است، ظهور آن را در ادبیات داستانی دفاع مقدس نیز نباید نادیده گرفت. هدف اصلی این پژوهش، که به صورت تحلیلی – توصیفی صورت گرفته بررسی گونه های مختلف شیوه تک گویی در آثار داستانی دفاع مقدس است. بدین منظور هفت داستان از دوره های مختلف ادبیات دفاع مقدس انتخاب شده، و به گونه ای مستقل از یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی مشخص شد در داستان های مورد نظر نویسندگان به دلایل گوناگون، از جمله: بیان حالات شخصیت ها، فراخی کاربرد قوه تخیل و سهولت بیان خاطرات واقعی در قالب داستان، از این شیوه بهره برده اند؛ همچنین مشخص شد تمایل نویسندگان دفاع مقدس به استفاده از شیوه تک گویی درونی بیشتر از سایر انواع تک گویی است.

کلیدواژه ها: دفاع مقدس، رمان، تک گویی، کم گویی